Η εκπαίδευση και το σχολείο αποτελεί ένα καθοριστικό σημείο αναφοράς τόσο για την πρόοδο της κοινωνίας γενικότερα άλλα και για τις καθηλώσεις που παρουσιάζει αυτή η πρόοδος καθώς συγκρούεται με καλά εδραιωμένα στερεότυπα.
Το σχολείο είναι ο πρώτος χώρος όπου τα παιδιά μας βγαίνουν από το ασφαλές περιβάλλον του σπιτιού και μπαίνουν σε ένα όχι και τόσο ασφαλές κοινωνικό πλαίσιο.
Η προσπάθειά μας είναι να ευαισθητοποιήσουμε τους εκπαιδευτικούς ώστε να αντιληφθούν την ομοφοβία και τρανσφοβία που κρύβει η απόκρυψη της ύπαρξης των οικογενειών μας από τους μαθητές τους.
Προκειμένου να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος εκδόθηκε ο οδηγός LGBTQI γονείς και σχολείο και στο πλαίσιο της διάθεσης του αλλά και της γενικότερης ενημέρωσής των εκπαιδευτικών συμμετείχαμε με ανακοίνωση στο 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΟΜΕΡ.:
Η εισήγηση της Στέλλας Μπελιά και της Κέλλης Ουσαντζοπούλου με τίτλο "Ποικιλομορφία Οικογενειακών Σχηματισμών και Προσχολική Αγωγή, προκλήσεις και προοπτικές για ένα συμπεριληπτικό νηπιαγωγείο" προκάλεσε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση που συνεχίστηκε σε όλη τη διάρκειά του.Η κεντρική πολιτισμική θέση που κατέχει η ετεροφυλοφιλική πυρηνική οικογένεια στην Ελλάδα έχει επισημανθεί και αναλυθεί εκτεταμένα σε κοινωνιολογικές και ανθρωπολογικές έρευνες, ενώ οι αναπαραστάσεις οικογενειακών σχηματισμών στον κυρίαρχο λόγο εξακολουθούν να περιλαμβάνουν σχεδόν αποκλειστικά «παραδοσιακές» εκδοχές έμφυλης συγκρότησης και σεξουαλικότητας των γονέων.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη η αντιμετώπιση του μοντέλου της πυρηνικής οικογένειας ως «ανώτερου» εντός του ελληνικού σχολείου, με άλλες εκδοχές οικογενειακότητας να θεωρούνται υποδεέστερες, να μην είναι αναγνωρισμένες ή να μη θεωρούνται αποδεκτές.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, ο αριθμός των οικογενειακών σχηματισμών που απομακρύνονται από τη λογική του ηγεμονικού μοντέλου αυξάνεται. Μια μορφή οικογενειακότητας που αποτελεί πραγματικότητα και στην Ελλάδα είναι οι σχηματισμοί όπου ο γονέας ή οι γονείς αυτοπροσδιορίζονται ως LGBT (lesbian, gay, bisexual, transgender).
Με δεδομένα τα παραπάνω, κατά την είσοδό τους στο ελληνικό σχολικό σύστημα τα παιδιά με LGBT γονέα ή γονείς μπορεί να μη δουν ποτέ τις οικογένειές τους να εκπροσωπούνται στο πρόγραμμα σπουδών, στο παιδαγωγικό υλικό ή στα λογοτεχνικά βιβλία που χρησιμοποιούνται στο νηπιαγωγείο, αλλά ούτε και στις συζητήσεις που πραγματοποιούνται στην τάξη. Ωστόσο, η «ακύρωση» της μορφής ή της δομής της οικογένειας ενός παιδιού μπορεί να έχει ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη της θετικής-αυτοεικόνας του. Από αυτήν την άποψη, είναι σημαντικό να παρέχει το νηπιαγωγείο ένα ευνοϊκό και συμπεριληπτικό περιβάλλον μάθησης, που δεν κάνει διακρίσεις.
Η έρευνα που παρουσιάστηκε έχει βασιστεί στη διεξαγωγή μη δομημένων συνεντεύξεων με 12 γονείς που αυτοπροσδιορίζονται ως LGBT, προκειμένου να σκιαγραφηθούν οι ανάγκες, οι φόβοι και οι προσδοκίες τους ως προς την ένταξη του παιδιού τους στην προσχολική αγωγή, και στη διεξαγωγή 12 μη δομημένων συνεντεύξεων με νηπιαγωγούς, όπου σκιαγραφούνται οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν προκειμένου να εισαγάγουν στο σχολείο τους την ιδέα της ποικιλομορφίας των οικογενειακών σχηματισμών. Κεντρικός στόχος της έρευνας είναι να ξεκινήσει ένας διάλογος για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που ανακύπτουν
Το σχολείο είναι ο πρώτος χώρος όπου τα παιδιά μας βγαίνουν από το ασφαλές περιβάλλον του σπιτιού και μπαίνουν σε ένα όχι και τόσο ασφαλές κοινωνικό πλαίσιο.
Η προσπάθειά μας είναι να ευαισθητοποιήσουμε τους εκπαιδευτικούς ώστε να αντιληφθούν την ομοφοβία και τρανσφοβία που κρύβει η απόκρυψη της ύπαρξης των οικογενειών μας από τους μαθητές τους.
Προκειμένου να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος εκδόθηκε ο οδηγός LGBTQI γονείς και σχολείο και στο πλαίσιο της διάθεσης του αλλά και της γενικότερης ενημέρωσής των εκπαιδευτικών συμμετείχαμε με ανακοίνωση στο 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΟΜΕΡ.:
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη η αντιμετώπιση του μοντέλου της πυρηνικής οικογένειας ως «ανώτερου» εντός του ελληνικού σχολείου, με άλλες εκδοχές οικογενειακότητας να θεωρούνται υποδεέστερες, να μην είναι αναγνωρισμένες ή να μη θεωρούνται αποδεκτές.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, ο αριθμός των οικογενειακών σχηματισμών που απομακρύνονται από τη λογική του ηγεμονικού μοντέλου αυξάνεται. Μια μορφή οικογενειακότητας που αποτελεί πραγματικότητα και στην Ελλάδα είναι οι σχηματισμοί όπου ο γονέας ή οι γονείς αυτοπροσδιορίζονται ως LGBT (lesbian, gay, bisexual, transgender).
Με δεδομένα τα παραπάνω, κατά την είσοδό τους στο ελληνικό σχολικό σύστημα τα παιδιά με LGBT γονέα ή γονείς μπορεί να μη δουν ποτέ τις οικογένειές τους να εκπροσωπούνται στο πρόγραμμα σπουδών, στο παιδαγωγικό υλικό ή στα λογοτεχνικά βιβλία που χρησιμοποιούνται στο νηπιαγωγείο, αλλά ούτε και στις συζητήσεις που πραγματοποιούνται στην τάξη. Ωστόσο, η «ακύρωση» της μορφής ή της δομής της οικογένειας ενός παιδιού μπορεί να έχει ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη της θετικής-αυτοεικόνας του. Από αυτήν την άποψη, είναι σημαντικό να παρέχει το νηπιαγωγείο ένα ευνοϊκό και συμπεριληπτικό περιβάλλον μάθησης, που δεν κάνει διακρίσεις.
Στελλα Μπελιά και Δήμητρα Κογκίδου στο προεδρείο της συνεδρίας
Η έρευνα που παρουσιάστηκε έχει βασιστεί στη διεξαγωγή μη δομημένων συνεντεύξεων με 12 γονείς που αυτοπροσδιορίζονται ως LGBT, προκειμένου να σκιαγραφηθούν οι ανάγκες, οι φόβοι και οι προσδοκίες τους ως προς την ένταξη του παιδιού τους στην προσχολική αγωγή, και στη διεξαγωγή 12 μη δομημένων συνεντεύξεων με νηπιαγωγούς, όπου σκιαγραφούνται οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν προκειμένου να εισαγάγουν στο σχολείο τους την ιδέα της ποικιλομορφίας των οικογενειακών σχηματισμών. Κεντρικός στόχος της έρευνας είναι να ξεκινήσει ένας διάλογος για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που ανακύπτουν
Σε όλη την διάρκεια του συνεδρίου ο οδηγός μας ήταν στο τραπέζι της γραμματείας και οι εκπαιδευτικοί έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον.
Όλη η παραπάνω διαδικασία είναι αρκετά ελπιδοφόρα. Η συζήτηση έχει ανοίξει και τόσο οι εκπαιδευτικοί της τάξης όσο και οι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι δείχνουν να βρίσκονται στον σωστό δρόμο και τουλάχιστον να αναγνωρίζουν τον αποκλεισμό των οικογενειών μας από το σχολείο δείχνοντας της πρόθεσή τους να κάνουν κάτι ώστε αυτός ο αποκλεισμός να αρθεί.
.