Με αφορμή την εκδήλωση μνήμης για το Ολοκαύτωμα, το Σάββατο 26.
Ιανουαρίου και ώρα 20:00 στο Πνευματικό Κέντρο Ιωαννίνων,
αναδημοσιεύουμε το άρθρο του Χρήστου Χρυσανθόπουλου «Η ιστορία του ροζ
τριγώνου».
Γράφει ο Χρήστος Χρυσανθόπουλος
Γράφει ο Χρήστος Χρυσανθόπουλος
Το ναζιστικό κράτος, σύμφωνα με τα λόγια του Αδόλφου Χίτλερ, είχε σκοπό «να προωθήσει τη νίκη
του καλύτερου και ισχυρότερου και να απαιτήσει την υποταγή των
κατωτέρων και ασθενέστερων». Με βάση την «επιστήμη» της ευγονικής- η
μελέτη για τη βελτίωση της κληρονομικότητας μέσω επιλεκτικής
αναπαραγωγής- οι Ναζιστικές αρχές ισχυρίστηκαν ότι έχουν νόμιμο δικαίωμα
να αναλάβουν δράση εναντίων όσων θεωρούσαν ότι θα έβλαπταν την «Άρια»
φυλή. Οι Ναζί χρεώνουν στην ομοφυλοφιλία, την αποδυνάμωση της Γερμανίας
με διάφορους τρόπους. Κατηγορήθηκαν για τη μείωση των γεννήσεων και
θεωρήθηκε ότι θα μπορούσαν να φέρουν σε δύσκολη θέση το κράτος για τους
ιδιοτελής τους σκοπούς καθώς, επίσης ήταν επικίνδυνοι για τη δημόσια
ηθική και συνέβαλαν στην παρακμή της κοινότητας. Οι ομοφυλόφιλοι
αντιμετωπίζονταν ως μια μολυσματική επιδημία για τους ευάλωτους νέους
του έθνους. Για το καλό του κράτους, λοιπόν, οι Ναζί υποστήριξαν με
θέρμη θεωρητικά και πρακτικά την εξάλειψη της ομοφυλοφιλίας. Η ευγονική
λογική των Ναζιστών, προσπάθησε να αξιοποιήσει όλα τα στερεότυπα και τις
προκαταλήψεις σχετικά με την ομοφυλοφιλία ώστε να βρει λαϊκό έρεισμα
αυτή η επίθεση.
Η γερμανική ομοφυλοφιλική κοινότητα ένιωσε τον αντίκτυπο του νέου καθεστώτος τις πρώτες κιόλας εβδομάδες μετά το διορισμό του Χίτλερ ως καγκελάριου. Το Φεβρουάριο του 1933 η αστυνομία με τη συνδρομή και του στρατού έκλεισε όλα τα ομοφυλοφιλικά μπαρ και απαγόρευσε την κυκλοφορία και πώληση εντύπων σεξουαλικού περιεχομένου. Τους επόμενους μήνες όλα τα σημεία συγκέντρωσης ομοφυλόφιλων ανδρών και γυναικών έκλεισαν διαταράσσοντας έτσι την δημόσια ζωή τους. Στις 6 Μαρτίου 1933 Ναζιστικές ομάδες φοιτητών και άλλοι υποστηρικτές τους λεηλάτησαν το Ινστιτούτο Magnus Hirschfeld που δραστηριοποιούνταν στη μελέτη της σεξουαλικής επιστήμης και ήταν το πλέον ορατό σύμβολο του Βερολίνου σχετικό με τη σεξουαλική μεταρρύθμιση. Ανθρωπιστικές και άλλες οργανώσεις για τα δικαιώματα των ανθρώπων διαφορετικής σεξουαλικότητας σταμάτησαν τις δράσεις τους. Το 1934 ιδρύθηκε στην Γκεστάπο ένα ειδικό τμήμα σχετικά με τους ομοφυλόφιλους και διέταξε να συγκροτηθούν «ροζ λίστες» για όλη τη Γερμανία.
Στις 28 Ιουλίου 1935 εκδόθηκε, και τέθηκε σε εφαρμογή την 1 Σεπτεμβρίου 1935, το νέο αναθεωρημένο άρθρο 175 του γερμανικού ποινικού κώδικα που τόνιζε ότι οι «άσεμνες περιπτύξεις» μεταξύ αντρών αποτελούσαν εγκληματική ενέργεια. Η αναθεώρηση του νόμου άνοιξε το δρόμο σε νέες δικαστικές ερμηνείες και στη γενική ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας. Μέχρι το 1938, τα γερμανικά δικαστήρια έκριναν ότι κάθε επαφή μεταξύ ανδρών θεωρείται σεξουαλική πρόθεση, ακόμη και το κοίταγμα ή το άγγιγμα θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο για τη σύλληψη και την καταδίκη των εμπλεκομένων. Οι συλλήψεις, αρχικά, γίνονταν με επιλεκτικές εφόδους της αστυνομίας σε σπίτια ομοφυλοφίλων, που στη συνέχεια εξελίχθηκε σε μια ευρεία πρακτική. Οποιοσδήποτε ήταν ύποπτος για παράβαση του άρθρου 175 θα έπρεπε να ανακριθεί, πολύ συχνά με τη χρήση βίας και να φωτογραφηθεί. Κάτω από μεγάλη ψυχολογική και σωματική πίεση οι συλληφθέντες αναγκάζονταν να δώσουν ονόματα και διευθύνσεις άλλων γνωστών τους ομοφυλόφιλων. Συχνά μετά τις εφόδους της Γκεστάπο σε σπίτια υπόπτων, ο εντοπισμός μιας ατζέντας με ονόματα και διευθύνσεις ήταν αρκετό στοιχείο για να οδηγήσει αρκετό κόσμο στη φυλακή. Οι ομολογίες και οι δηλώσεις των υπόπτων γίνονταν ύστερα από εξαιρετική σωματική πίεση και δεδομένου ότι όλοι «ομολογούσαν» το έγκλημά τους, δεν είχαν το δικαίωμα δεύτερης ακρόασης ή μιας δίκαιης δίκης για την περίπτωση τους.
Μεταξύ 1933 και 1945 υπολογίζεται ότι 100.000 ομοφυλόφιλοι συνελήφθησαν και από αυτούς περίπου οι 50.000 καταδικάστηκαν. Οι περισσότεροι από αυτούς πέρασαν τα χρόνια τους στις φυλακές και περίπου 10.000 βρίσκονταν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Δεν γνωρίζουμε πόσοι από αυτούς εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης αλλά οι μελετητές εκτιμούν ότι το 60% των συγκεντρωμένων θανατώθηκαν. Όλοι οι κρατούμενοι των στρατοπέδων φορούσαν διακριτικά σύμβολα στις στολές τους. Οι καταδικασμένοι για ομοφυλοφιλία στην αρχή διακρίνονταν με μια μαύρη κουκίδα και την ένδειξη 175 στο πίσω μέρος των χιτωνίων τους και στη συνέχεια έκανε την εμφάνιση του το «ροζ τρίγωνο» πάνω στις στολές τους. Οι συνθήκες διαβίωσης στα στρατόπεδα ήταν άθλιες και πολύ έχασαν τις ζωές τους από πείνα, εξάντληση, έκθεση στο κρύο και βάναυση μεταχείριση. Οι άντρες με τα ροζ τρίγωνα αντιμετωπίζονταν ιδιαίτερα αυστηρά από τους φύλακες αλλά και τους άλλους κρατούμενους των στρατοπέδων, εξαιτίας των ευρέως διαδεδομένων προκαταλήψεων σχετικά με αυτούς. Όπως ισχύει και με άλλους κρατούμενους πολλοί ομοφυλόφιλοι ήταν θύματα σκληρών ιατρικών πειραμάτων. Ο ιατρός Carl Vaernet, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ, δημιούργησε ένα πείραμα και πραγματοποιούσε εγχειρίσεις εισαγωγής μια κάψουλας τεστοστερόνης με σκοπό να μετατρέψει τις ομοφυλοφιλικές σεξουαλικές προτιμήσεις των κρατουμένων σε ετεροφυλοφιλικές. Πολλοί ομοφυλόφιλοι, επίσης, κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού τους, ευνουχίστηκαν.
Στις αρχές του 1945, με τη σταδιακή ήττα και υποχώρηση του Ναζισμού στην Ευρώπη, εκατοντάδες χιλιάδες των κρατουμένων στρατοπέδων συγκέντρωσης απελευθερώθηκαν. Η Συμμαχική Στρατιωτική κυβέρνηση της Γερμανίας καταργεί πολλούς νόμους και διατάγματα. Αμετάβλητη, ωστόσο, έμεινε η από του 1935 ναζιστική αναθεώρηση του άρθρου 175. Κάποιοι ομοφυλόφιλοι συνέχισαν να βρίσκονται στις φυλακές, ανεξάρτητα από το χρόνο που ήταν έγκλειστοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η ναζιστική εκδοχή του άρθρου 175 παρέμεινε στα βιβλία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (Δυτική Γερμανία), έως ότου ο νόμος αναθεωρήθηκε το 1969 για την αποποινικοποίηση των ομοφυλοφιλικών σχέσεων μεταξύ ανδρών άνω των 21 ετών.
Οι συνεχείς νομικές και κοινωνικές απαγορεύσεις κατά της ομοφυλοφιλίας στην Γερμανία παρεμπόδιζαν την αναγνώριση των Ναζιστικών ομοφυλόφιλων θυμάτων. Τον Ιούνιο του 1956, σύμφωνα με τον ομοσπονδιακό νόμο για τα θύματα του εθνικοσοσιαλισμού και την Αποκατάσταση της Δυτικής Γερμανίας οι ομοφυλόφιλοι έγκλειστοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για να λάβουν αποζημίωση. Η πρώτη δημόσια αναφορά στη μνήμη των ομοφυλόφιλων που δολοφονήθηκαν από τους Ναζί, πραγματοποιήθηκε στις 8 Μαΐου του 1985 στην ομιλία του Προέδρου της Δυτικής Γερμανίας, Richard von Weizscker, για την τεσσαρακοστή επέτειο από το τέλος του πολέμου. Τέσσερα χρόνια μετά την επανένωση, η Γερμανική Κυβέρνηση κατήργησε το άρθρο 175. Το Μάιο του 2002, το γερμανικό κοινοβούλιο συμπλήρωσε την νομοθεσία για την απονομή χάριτος σε όλους τους ομοφυλόφιλους που καταδικάστηκαν βάσει του άρθρου 175 κατά τη διάρκεια του Ναζισμού.
ΠΗΓΗ: ilesxi.wordpress.com
Η γερμανική ομοφυλοφιλική κοινότητα ένιωσε τον αντίκτυπο του νέου καθεστώτος τις πρώτες κιόλας εβδομάδες μετά το διορισμό του Χίτλερ ως καγκελάριου. Το Φεβρουάριο του 1933 η αστυνομία με τη συνδρομή και του στρατού έκλεισε όλα τα ομοφυλοφιλικά μπαρ και απαγόρευσε την κυκλοφορία και πώληση εντύπων σεξουαλικού περιεχομένου. Τους επόμενους μήνες όλα τα σημεία συγκέντρωσης ομοφυλόφιλων ανδρών και γυναικών έκλεισαν διαταράσσοντας έτσι την δημόσια ζωή τους. Στις 6 Μαρτίου 1933 Ναζιστικές ομάδες φοιτητών και άλλοι υποστηρικτές τους λεηλάτησαν το Ινστιτούτο Magnus Hirschfeld που δραστηριοποιούνταν στη μελέτη της σεξουαλικής επιστήμης και ήταν το πλέον ορατό σύμβολο του Βερολίνου σχετικό με τη σεξουαλική μεταρρύθμιση. Ανθρωπιστικές και άλλες οργανώσεις για τα δικαιώματα των ανθρώπων διαφορετικής σεξουαλικότητας σταμάτησαν τις δράσεις τους. Το 1934 ιδρύθηκε στην Γκεστάπο ένα ειδικό τμήμα σχετικά με τους ομοφυλόφιλους και διέταξε να συγκροτηθούν «ροζ λίστες» για όλη τη Γερμανία.
Στις 28 Ιουλίου 1935 εκδόθηκε, και τέθηκε σε εφαρμογή την 1 Σεπτεμβρίου 1935, το νέο αναθεωρημένο άρθρο 175 του γερμανικού ποινικού κώδικα που τόνιζε ότι οι «άσεμνες περιπτύξεις» μεταξύ αντρών αποτελούσαν εγκληματική ενέργεια. Η αναθεώρηση του νόμου άνοιξε το δρόμο σε νέες δικαστικές ερμηνείες και στη γενική ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας. Μέχρι το 1938, τα γερμανικά δικαστήρια έκριναν ότι κάθε επαφή μεταξύ ανδρών θεωρείται σεξουαλική πρόθεση, ακόμη και το κοίταγμα ή το άγγιγμα θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο για τη σύλληψη και την καταδίκη των εμπλεκομένων. Οι συλλήψεις, αρχικά, γίνονταν με επιλεκτικές εφόδους της αστυνομίας σε σπίτια ομοφυλοφίλων, που στη συνέχεια εξελίχθηκε σε μια ευρεία πρακτική. Οποιοσδήποτε ήταν ύποπτος για παράβαση του άρθρου 175 θα έπρεπε να ανακριθεί, πολύ συχνά με τη χρήση βίας και να φωτογραφηθεί. Κάτω από μεγάλη ψυχολογική και σωματική πίεση οι συλληφθέντες αναγκάζονταν να δώσουν ονόματα και διευθύνσεις άλλων γνωστών τους ομοφυλόφιλων. Συχνά μετά τις εφόδους της Γκεστάπο σε σπίτια υπόπτων, ο εντοπισμός μιας ατζέντας με ονόματα και διευθύνσεις ήταν αρκετό στοιχείο για να οδηγήσει αρκετό κόσμο στη φυλακή. Οι ομολογίες και οι δηλώσεις των υπόπτων γίνονταν ύστερα από εξαιρετική σωματική πίεση και δεδομένου ότι όλοι «ομολογούσαν» το έγκλημά τους, δεν είχαν το δικαίωμα δεύτερης ακρόασης ή μιας δίκαιης δίκης για την περίπτωση τους.
Μεταξύ 1933 και 1945 υπολογίζεται ότι 100.000 ομοφυλόφιλοι συνελήφθησαν και από αυτούς περίπου οι 50.000 καταδικάστηκαν. Οι περισσότεροι από αυτούς πέρασαν τα χρόνια τους στις φυλακές και περίπου 10.000 βρίσκονταν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Δεν γνωρίζουμε πόσοι από αυτούς εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης αλλά οι μελετητές εκτιμούν ότι το 60% των συγκεντρωμένων θανατώθηκαν. Όλοι οι κρατούμενοι των στρατοπέδων φορούσαν διακριτικά σύμβολα στις στολές τους. Οι καταδικασμένοι για ομοφυλοφιλία στην αρχή διακρίνονταν με μια μαύρη κουκίδα και την ένδειξη 175 στο πίσω μέρος των χιτωνίων τους και στη συνέχεια έκανε την εμφάνιση του το «ροζ τρίγωνο» πάνω στις στολές τους. Οι συνθήκες διαβίωσης στα στρατόπεδα ήταν άθλιες και πολύ έχασαν τις ζωές τους από πείνα, εξάντληση, έκθεση στο κρύο και βάναυση μεταχείριση. Οι άντρες με τα ροζ τρίγωνα αντιμετωπίζονταν ιδιαίτερα αυστηρά από τους φύλακες αλλά και τους άλλους κρατούμενους των στρατοπέδων, εξαιτίας των ευρέως διαδεδομένων προκαταλήψεων σχετικά με αυτούς. Όπως ισχύει και με άλλους κρατούμενους πολλοί ομοφυλόφιλοι ήταν θύματα σκληρών ιατρικών πειραμάτων. Ο ιατρός Carl Vaernet, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ, δημιούργησε ένα πείραμα και πραγματοποιούσε εγχειρίσεις εισαγωγής μια κάψουλας τεστοστερόνης με σκοπό να μετατρέψει τις ομοφυλοφιλικές σεξουαλικές προτιμήσεις των κρατουμένων σε ετεροφυλοφιλικές. Πολλοί ομοφυλόφιλοι, επίσης, κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού τους, ευνουχίστηκαν.
Στις αρχές του 1945, με τη σταδιακή ήττα και υποχώρηση του Ναζισμού στην Ευρώπη, εκατοντάδες χιλιάδες των κρατουμένων στρατοπέδων συγκέντρωσης απελευθερώθηκαν. Η Συμμαχική Στρατιωτική κυβέρνηση της Γερμανίας καταργεί πολλούς νόμους και διατάγματα. Αμετάβλητη, ωστόσο, έμεινε η από του 1935 ναζιστική αναθεώρηση του άρθρου 175. Κάποιοι ομοφυλόφιλοι συνέχισαν να βρίσκονται στις φυλακές, ανεξάρτητα από το χρόνο που ήταν έγκλειστοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η ναζιστική εκδοχή του άρθρου 175 παρέμεινε στα βιβλία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (Δυτική Γερμανία), έως ότου ο νόμος αναθεωρήθηκε το 1969 για την αποποινικοποίηση των ομοφυλοφιλικών σχέσεων μεταξύ ανδρών άνω των 21 ετών.
Οι συνεχείς νομικές και κοινωνικές απαγορεύσεις κατά της ομοφυλοφιλίας στην Γερμανία παρεμπόδιζαν την αναγνώριση των Ναζιστικών ομοφυλόφιλων θυμάτων. Τον Ιούνιο του 1956, σύμφωνα με τον ομοσπονδιακό νόμο για τα θύματα του εθνικοσοσιαλισμού και την Αποκατάσταση της Δυτικής Γερμανίας οι ομοφυλόφιλοι έγκλειστοι στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για να λάβουν αποζημίωση. Η πρώτη δημόσια αναφορά στη μνήμη των ομοφυλόφιλων που δολοφονήθηκαν από τους Ναζί, πραγματοποιήθηκε στις 8 Μαΐου του 1985 στην ομιλία του Προέδρου της Δυτικής Γερμανίας, Richard von Weizscker, για την τεσσαρακοστή επέτειο από το τέλος του πολέμου. Τέσσερα χρόνια μετά την επανένωση, η Γερμανική Κυβέρνηση κατήργησε το άρθρο 175. Το Μάιο του 2002, το γερμανικό κοινοβούλιο συμπλήρωσε την νομοθεσία για την απονομή χάριτος σε όλους τους ομοφυλόφιλους που καταδικάστηκαν βάσει του άρθρου 175 κατά τη διάρκεια του Ναζισμού.
ΠΗΓΗ: ilesxi.wordpress.com
★★★★★
ΑπάντησηΔιαγραφή