Πώς θα βοηθήσει ο γκέι γάμος;

 ·         Ζούμε σε μια ομοφοβική κοινωνία;

Ζούμε σε μια ομοφοβική κοινωνία, όπου οι διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα  φύλου -τόσο σε κοινωνικό, όσο και σε θεσμικό επίπεδο- αποτελούν καθημερινότητα. Τον τελευταίο καιρό, με αφορμή τη διαβούλευση για δύο νομοθετήματα, καταγράφηκαν ξανά  ομοφοβικές αντιδράσεις που υπάρχουν σε τμήμα της κοινωνίας μας. Νομίζω ότι δεν μας ξαφνιάζει ο συντηρητισμός ορισμένων βουλευτών, ούτε  τα κηρύγματα μίσους, ούτε οι αντιεπιστημονικές αντιλήψεις  ορισμένων ιερωμένων με πρωτεργάτη το μητροπολίτη Πειραιώς που επικαλέστηκε τον Λομπρόζο για να θεμελιώσει την αντίθεσή του στο σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων προσώπων. Διερωτώμαι μόνον πως ένας  μητροπολίτης επικαλείται θεωρίες που ρητά και συνειδητά βρίσκονται σε αντιπαλότητα και εχθρότητα προς τις βασικές αρχές της ορθοδοξίας! Παρεμπιπτόντως,  έκανε το λάθος να θέσει και ζητήματα συνταγματικότητας συμβουλεύοντας τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης (Βαλλιανάτος και λοιποί κατά Ελλάδος, 7.11.2013) του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για να δικαστεί σε δεύτερο βαθμό.  Μόνο που η απόφαση είναι  αμετάκλητη, καθώς είχε ήδη εκδοθεί από το Τμήμα Ευρείας Σύνθεσης. Και το πιο ωραίο ήταν ότι από το Βενιζέλο πήρε και  θεολογική απάντηση. 

·       
  Είναι πολυτέλεια σε περίοδο οικονομικής κρίσης να συζητάμε για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤ κοινότητας;

Ακούσθηκε τον τελευταίο καιρό ότι «σε συνθήκες οικονομικής κρίσης η συζήτηση αυτών των θεμάτων είναι  πολυτέλεια».  Να επισημάνω ότι δεν  είναι σοβαρό επιχείρημα. Δεν είναι πολυτέλεια να αυζητάμε για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤ (LGBT) κοινότητας όταν, για παράδειγμα, η Άννα, μια τράνς μαθήτρια σε νυχτερινό γυμνάσιο,  έπεσε θύμα εκφοβισμού γιατί διεκδικούσε το δικαίωμά της στον αυτοπροσδιορισμό, όταν παιδιά που κατά την εφηβεία δεν είναι αποδεκτά εξαιτίας της σεξουαλικής τους ταυτότητας  οδηγούνται στην αυτοκτονία.   Δεν είναι πολυτέλεια να αυζητάμε για το δικαίωμα στην οικογενειακή ζωή όταν τα βιολογικά παιδιά της Μαρίας μετά το θάνατό της από ατύχημα δεν πήγαν στη σύντροφό  με την οποία τα μεγαλώνανε μαζί εδώ και 10 χρόνια αλλά στη μαμά της που αρνιόταν την επαφή με την οικογένεια της κόρης της, ή όταν ο ένας/μια  σύντροφος  δεν μπορεί να έχει ασφαλιστικά δικαιώματα μέσω του άλλου/ης, ή δεν μπορεί να θεωρηθεί πλησιέστερος συγγενής σε περιπτώσεις σοβαρής ασθένειας του/της συντρόφου  και να συμμετάσχει σε αποφάσεις που αφορούν στην περίθαλψη και στη νοσηλεία του, όταν δεν μπορεί να έχει κληρονομικά δικαιώματα,   φορολογικά, δικαιώματα σε επιδόματα και λοιπά ευεργετήματα που προβλέπονται για τους συζύγους/συντρόφους.

Ως πότε δεν θα αναγνωρίζεται η οικογενειακή ζωή σε όλα τα ζευγάρια;

Η μη αναγνώρισή της οικογενειακής ζωής σε όλα τα ζευγάρια συναντά εμπόδια διαφόρων ειδών και αντιστάσεις που προέρχονται από την ομοφοβία, την ύπαρξη προκαταλήψεων και την «έλλειψη» ανάλογων θετικών παραδειγμάτων. Αυτό δεν τις επιτρέπει να απολαμβάνουν δικαιώματα και κατά συνέπεια υφίστανται αρνητικές διακρίσεις σε πολλά επίπεδα.

Ποιες είναι οι συνέπειες;

Συχνά διατυπώνεται το επιχείρημα ότι η κοινωνία δεν είναι έτοιμη ακόμα για ένα τέτοιο βήμα. Ας αναλογιστούμε ότι το επιχείρημα αυτό καταλήγει στο να στερεί από μια κοινωνική ομάδα τα δικαιώματα που απολαμβάνουν οι υπόλοιποι. Η προσήλωση στον δήθεν σεβασμό των «πατροπαράδοτων οικογενειακών ηθών» είναι μια πολιτική επιλογή που εξαναγκάζει πολλούς ανθρώπους να ζουν σε συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού. Η περαιτέρω όμως καθυστέρηση στην αναγνώρισή τους έχει και άλλες συνέπειες, όπως να παρεμποδίζεται η αναγνώριση και των θετικών όψεων αυτών των μορφών οικογενειακής οργάνωσης από τα προβλήματα και τις δυσκολίες στην καθημερινότητα.  Επίσης, οι αρνητικές  αναπαραστάσεις για τις οικογένειες αυτές τροφοδοτούν και τροφοδοτούνται εν μέρει και από τις νομοθετικές ρυθμίσεις, επηρεάζουν την κοινωνική πρακτική των φορέων και των ατόμων που παρέχουν σχετικές υπηρεσίες και αποτυπώνονται στο δημόσιο λόγο. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι η κοινωνική αντιμετώπιση και το περιεχόμενο των πολιτικών επηρεάζει τη ζωή στις οικογένειες καθώς δημιουργεί ανισότητες που αποβαίνουν σε βάρος της ποιότητας ζωής τους.

Έχουμε τη δυνατότητα να αλλάξουμε τις παραπάνω συνθήκες παλεύοντας από κοινού για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο ενός αντιρατσιστικού /αντισεξιστικού/αντιομοφοβικου κινήματος. Βοηθά σε αυτό  η οργάνωση και η διεκδικητικότητα της ΛΟΑΤ (LGBT) κοινότητας γενικά. Μπορούμε να ελπίσουμε σε ένα καλύτερο μέλλον όταν συστρατευτούμε στον αγώνα για την αύξηση της αποδοχής της σεξουαλικής διαφορετικότητας γιατί αυτό, επιπλέον, θα αποτελέσει έναυσμα για ρηγμάτωση του κυρίαρχου, καταπιεστικού συστήματος των έμφυλων σχέσεων.

• Η Ελληνική Πολιτεία οφείλει να συμμορφωθεί άμεσα στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για το σύμφωνο συμβίωσης, τροποποιώντας τη νομοθεσία της και συμπεριλαμβάνοντας στις ρυθμίσεις του σχετικού νόμου και τα ομόφυλα ζευγάρια.

Κάθε άνθρωπος, χωρίς καμία διάκριση, έχει δικαίωμα στην ιδιωτική και  οικογενειακή ζωή. Η αρχή αυτή διατυπώνεται σε πολλά διεθνή κείμενα και συμβάσεις (στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Ο.Η.Ε, στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα, στη Διεθνή Σύμβαση «περί καταργήσεως πάσης μορφής φυλετικών διακρίσεων» του 1966 (κύρωση με το Ν.Δ. 494/1970), στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού του 1989, στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών και στις Ιδρυτικές Συνθήκες και στο Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης).  Δεν είναι δυνατόν σήμερα στην Ελλάδα ένας σημαντικός αριθμός προσώπων να αποκλείεται από την άσκηση του  δικαιώματος αυτού, λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας φύλου. Πρόκειται για  θεμελιώδη δικαιώματα που πρέπει να απολαμβάνουν όλοι και όλες  ανεξαιρέτως και με τρόπο ισότιμο.

Η αλλαγή στη δικαιακή αναπαράσταση της οικογένειας στην Ελλάδα έπρεπε ήδη να έχει γίνει και είναι ζήτημα άμεσης προτεραιότητας. Το ζήτημα της νομικής κατοχύρωσης των ομόφυλων σχέσεων είναι ένα διαχρονικό  αίτημα διαφόρων φορέων και προφανώς των συλλογικοτήτων της ΛΟΑΤ/ LGBT κοινότητας και αφορά στις ζωές χιλιάδων  πολιτών που ζουν στην Ελλάδα.

 Η απόλυτη αδυναμία άσκησης του δικαιώματος των ομόφυλων προσώπων στην οικογενειακή ζωή λόγω απουσίας θεσμικής ρύθμισης οδήγησε σε προσφυγές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο  για  τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) και σε πρόσφατη καταδίκη της χώρας μας. Η υποχρέωση της συμμόρφωσης προς μια οριστική απόφασή του δεν εξαντλείται με την καταβολή του ποσού της αποζημίωσης αλλά και στην επιλογή μέτρων για να λάβει τέλος η παραβίαση που διαπιστώθηκε. Προς στιγμή θεωρήθηκε ότι ο αγώνας για την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης και στα ομόφυλα ζευγάρια ήταν μάλλον κερδισμένος καθώς φαινόταν ότι μετά την καταδικαστική απόφαση άνοιξε ο δρόμος κοινοβουλευτικά –σε αυτό βέβαια βοήθησε και η κινηματική πίεση. Δυστυχώς, όπως γνωρίζουμε,  δεν έγινε έτσι.[1]  Η Ελληνική Πολιτεία οφείλει να συμμορφωθεί άμεσα στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για το σύμφωνο συμβίωσης.

Η άμεση συμμόρφωση -πέρα από τα νομικά προβλήματα που θα επιλύσει σε ζευγάρια που ήδη συμβιώνουν - θα σηματοδοτήσει και άλλα πράγματα στην ελληνική κοινωνία. Η αναγνώριση όλων των ζευγαριών ως οικογένειας  θα λειτουργήσει καταξιωτικά για τα μέλη της,  θα συμβάλλει στη μείωση των διακρίσεων και στη μεγαλύτερη  αποδοχή τους ως θεμιτών επιλογών οικογενειακής οργάνωσης. Ταυτόχρονα, η μείωση του κοινωνικού στίγματος θα στρέψει την προσοχή μας από τη δομή της οικογένειας στο πως λειτουργούν οι οικογένειες. 

·         Το δικαίωμα της αυτόνομης διαμόρφωσης της οικογενειακής ζωής και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας είναι οικουμενικό και δεν είναι διαπραγματεύσιμο

Ας αναλογιστούμε το εξής. Συζητάμε το 2013 αν η ισχύς του συμφώνου συμβίωσης θα επεκταθεί και στα ομόφυλα ζευγάρια τα οποία εξαιρέθηκαν αδικαιολόγητα όταν θεσπίστηκε ο νόμος 3719/2008  και το συζητάμε πάλι μετά από  την καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ήταν το μοναδικό σύμφωνο συμβίωσης σε όλη την Ευρώπη, το οποίο απευθυνόταν αποκλειστικά και μόνο σε ετερόφυλα ζευγάρια. [2] Το 2013 συζητάμε αν η ΛΟΑΤ κοινότητα θα απαρτίζεται από ισότιμους πολίτες σε αυτήν την  Ευρωπαϊκή χώρα, αν  η Πολιτεία θα νομοθετεί λαμβάνοντας υπόψη τις υπάρχουσες μορφές οικογενειακής οργάνωσης ή δεν θα τις θεωρεί ως οικογένειες.

Το δικαίωμα της αυτόνομης διαμόρφωσης της οικογενειακής ζωής και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας δεν μπορεί να εξαρτάται  από ψηφοθηρικές μικροπολιτικές και αναχρονιστικές αγκυλώσεις, από τις ακροδεξιές φωνές εντός και εκτός της Ν. Δ.,  ή από πιέσεις εκκλησιαστικών κύκλων.

Ένα μικρό ιστορικό για το τι προηγήθηκε: Η Νέα Δημοκρατία υπαναχωρεί μετά από  εσωκομματικές αντιδράσεις, ο υπουργός Δικαιοσύνης προσπαθεί να βρει δικαιολογίες, προκειμένου να αναβάλλει το αυτονόητο (δηλαδή, να συμμορφωθεί στην απόφαση του Δικαστηρίου του Στρασβούργου) και προαναγγέλλει πως η κυβέρνηση θα πάρει θέση όταν θα έχει στα χέρια της την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου προκειμένου να την μελετήσει (επίσημο αντίγραφο της οποίας έχει όμως, όπως και οι προσφεύγοντες).

 Ο μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ  εκτοξεύει ρητορική  μίσους και  απειλεί με αφορισμό τους βουλευτές που θα ψηφίσουν το σύμφωνο συμβίωσης.  Φαντάζομαι στη συνέχεια θα στοχοποιήσει και όλους/ες εμάς που σπεύδουμε να υπερασπιστούμε το αυτονόητο, που μιλάμε και συντασσόμαστε με οποιοδήποτε τρόπο στον αγώνα για διεκδίκηση  ίσων δικαιωμάτων για την ΛΟΑΤ κοινότητα.

Μετά τις εξελίξεις αυτές βρισκόμαστε μπροστά στην κατάθεση τροπολογίας από  τη ΔΗΜΑΡ και το ΠΑΣΟΚ και στην πρόταση νόμου του ΣΥΡΙΖΑ για ένα ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο προκειμένου το Σύμφωνο Συμβίωσης να καταστεί ασφαλέστερο πλαίσιο για τους θεσμικά αναγνωριζόμενους συντρόφους ανεξαρτήτως φύλου με ανάλογες ρυθμίσεις προς τον πολιτικό γάμο. Ως τροπολογία στο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο θα συνεχισθεί η συζήτηση σήμερα   -Τρίτη 17 Δεκεμβρίου -στην αρμόδια επιτροπή της βουλής όπου θα γίνόταν η δεύτερη ανάγνωση.  Όπως έμαθα όμως αναβλήθηκε.Πάντως η πρόταση νόμου του ΣΥΡΙΖΑ έχει κατατεθεί και ως νομοσχέδιο και πρέπει κάποια στιγμή να έρθει προς συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές της βουλής

Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βήμα.

Πάντως, κατά τη γνώμη μου το υπάρχον σύμφωνο συμβίωσης  χρειάζεται αλλαγές καθώς ελάχιστα εξασφαλίζει βασικά δικαιώματα που απολαμβάνουν οι έγγαμοι (λ.χ. δημοσιοϋπαλληλικού, εργατικού, ασφαλιστικού και συνταξιοδοτικού περιεχομένου). Ενδεχόμενα σε ένα μεγάλο βαθμό τα μειονεκτήματα αυτά να αποτρέπουν τα ζευγάρια από την επιλογή του (σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το 2012 τα σύμφωνα συμβίωσης ήταν 314, οι πολιτικοί γάμοι 25.730 και οι θρησκευτικοί  23.980).   Στην οποιαδήποτε περίπτωση είναι απαράδεκτο έστω και με την παρούσα του προβληματική μορφή του να μην έχει περιλάβει ως πρώτο βήμα  τα ομόφυλα ζευγάρια.

Η επέκταση του συμφώνου συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια στη χώρα μας επιβάλλεται να προχωρήσει. Αυτό, όμως, είναι το minimum  που απαιτείται να κάνει  η Ελλάδα για να προσαρμόσει τη νομοθεσία της, τόσο σε θεμελιώδεις συνταγματικές επιταγές, όσο και στα δεδομένα του ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού. Αν θα υπερψηφισθεί  μια πιο ολοκληρωμένη πρόταση νόμου για τη θέσπιση ενός νέου συμφώνου συμβίωσης που θα παρέχει πλήρη δικαιώματα -τόσο σε ομόφυλα όσο και σε ετερόφυλα ζευγάρια -, ακόμα καλύτερα.

·        
 Σύμφωνο συμβίωσης ή/και πολιτικός γάμος;

Η υποχρέωση ίσης μεταχείρισης των ομόφυλων ζευγαριών δεν εξαντλείται στη συμπερίληψή τους στο σύμφωνο συμβίωσης. Θα πρέπει τα πολιτικά κόμματα να δεσμευτούν ότι θα αναλάβουν πρωτοβουλίες στη συνέχεια για την αναγνώριση του δικαιώματος στον πολιτικό γάμο.[3] Το αν η αναγνώριση της οικογενειακής ζωής για τα ΛΟΑΤ/ LGBT άτομα θα προκύπτει με σύμφωνο συμβίωσης ή με πολιτικό γάμο είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να είναι και αυτό στη διακριτική τους ευχέρεια –όπως συμβαίνει και στα ετερόφυλα ζευγάρια. 

Επισημαίνεται  ότι ο γάμος αποβλέπει κυρίως στην προστασία των ατόμων που επιλέγουν να παντρευτούν και όχι στην προστασία του ίδιου του θεσμού του γάμου. Η συνταγματική προστασία του γάμου δεν σημαίνει ότι γάμος έχει αναλλοίωτη μορφή μέσα στο χρόνο. Επιβάλλεται η προστασία του από την Πολιτεία, όποιος και αν είναι αυτός. Δηλ προστατεύονται τα άτομα που επιλέγουν να παντρευτούν ως φορείς δικαιωμάτων. Επιπλέον, τις τελευταίες δεκαετίες έχει αποσυνδεθεί ο γάμος από την απόκτηση παιδιών, πρόκειται για διακριτά δικαιώματα.

Επίσης, το επιχείρημα που προβάλλεται από εκκλησιαστικούς κύκλους για το «μυστήριο» του γάμου δεν έχει καμιά σχέση με αυτό που συζητάμε καθώς υπάρχει ήδη η διαφοροποίηση μεταξύ πολιτικού και θρησκευτικού γάμου, τα ετερόφυλα ζευγάρια θα εξακολουθήσουν, αν θέλουν, να συνάπτουν θρησκευτικό γάμο και τα ομόφυλα πολιτικό που είναι ισότιμος.

Εγώ συντάσσομαι με την άποψη για τη  ρητή κατοχύρωση του γάμου καθώς ο αποκλεισμός της πρόσβασης στο δικαίωμα του γάμου για τα ομόφυλα ζευγάρια, σε συνδυασμό με τη νομιμοποίηση της διακριτικής μεταχείρισης των δύο εννόμων μορφών συμβίωσης, δεν συνάδουν με τη γενική αρχή της ισότητας,  την αρχή της ισότητας των φύλων και την απαγόρευση αρνητικών διακρίσεων λόγω ερωτικών επιλογών, σε συνδυασμό με τις αρχές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας. Ο γάμος ως θεσμός, συνεπώς, πρέπει να είναι ουδέτερος ως προς το φύλο των συμβαλλομένων.

Πρόκειται για ένα ευαίσθητο ηθικά και κοινωνικά θέμα που οι όποιες νομοθετικές αλλαγές δεν θα  έχουν τη συναίνεση όλης της κοινωνίας. Εγώ θεωρώ ότι οι νομοθέτες νομιμοποιούνται να υπερβούν τις κατεστημένες κοινωνικές αντιλήψεις και να ανταποκριθούν στη βιωμένη εμπειρία πολλών οικογενειών. Αυτό εξάλλου θα συντελέσει στην άρση του στίγματος, στη νομιμοποίηση πολλών οικογενειών και θα δράσει διαπαιδαγωγητικά  στην αλλαγή κοινωνικών αντιλήψεων και πρακτικών. Ας σκεφθούν τα κόμματα και οι νομοθέτες ποιες κοινωνικές αντιλήψεις επιλέγουν να προωθήσουν. Η επιμονή τους στα παραδοσιακά οικογενειακά ήθη είναι κατεξοχήν πολιτική επιλογή. Κατά τη γνώμη μου, δεν χάνεται η αξία της οικογένειας –όπως κινδυνολογούν διάφοροι -με την αναγνώριση του γάμου ομοφύλων, απλά προωθούνται οι οικογενειακές αξίες μέσα από διαφορετικές μορφές οικογενειακής οργάνωσης. Και να μη ξεχνάμε ότι δεν μας καθορίζουν ως πολίτες  μόνο οι αξίες της δημόσιας σφαίρας αλλά και  της ιδιωτικής.

·         Θα έχουν δικαίωμα τα ΛΟΑΤ/ LGBT άτομα στην παιδοθεσία;

Η ποιότητα και αξία μιας οικογένειας και ενός γονέα δεν σχετίζονται από τη σεξουαλική ταυτότητα, αλλά ορίζονται από την αγάπη, την πίστη, την αυτοθυσία, την φροντίδα και την υπευθυνότητα.

Υπάρχουν πολλά  που πρέπει να γίνουν ακόμα για την εξάλειψη των διακρίσεων εναντίον των ΛΟΑΤ ατόμων. Η υποχρέωση για σεβασμό των δικαιωμάτων των ομόφυλων ζευγαριών συνεπάγεται, επίσης,  αναγνώριση του δικαιώματος παιδοθεσίας και στα ομόφυλα ζευγάρια –στοιχείο που δεν υπάρχει  στην  πρόταση νόμου του ΣΥΡΙΖΑ για συνολική αλλαγή του συμφώνου στην οποία συμπεριλαμβάνονται τα ομόφυλα ζευγάρια.  Υπάρχει μεγάλη ανάγκη για νομοθετική ρύθμιση των σχέσεων γονιών /παιδιών  σε οικογένειες ομόφυλων ζευγαριών που ζουν μαζί και  έχουν παιδιά καθώς επίσης και του δικαιώματος  των ομόφυλων ζευγαριών που θέλουν να αποκτήσουν παιδί μέσω της  παιδοθεσίας. [4]

Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας για την κοινωνική αποδοχή και την ικανοποίηση του δικαιώματος στη γονεϊκότητα μέσω της παιδοθεσίας.  Εξάλλου και σε χώρες που αποδέχονται και αναγνωρίζουν την ομόφυλη συμβίωση, η παιδοθεσία προκαλεί ακόμα αντιδράσεις. Η βασική επιχειρηματολογία είναι ότι δεν είναι «προς το συμφέρον του παιδιού» να μεγαλώνει σε μια οικογένεια  με ομόφυλους γονείς –πολύ περισσότερο με τρανς γονείς.  Το επιχείρημα αυτό είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα προκαταλήψεων καθώς δεν ανταποκρίνεται στα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα που καταδεικνύουν ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ομόφυλες οικογένειες δεν υστερούν σε τίποτα από τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ετερόφυλες οικογένειες.  Πολλές Διεθνείς επιστημονικές ενώσεις το επιβεβαιώνουν (βλ.American Academy of Pediatrics, North American Council on Adoptable Children, American Psychiatric Association, American Academy of Child and AdolescentPsychiatry)   και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων  το 2008 απεφάνθη ότι οι σεξουαλικές προτιμήσεις των ατόμων ή η συμβίωση μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου δεν πρέπει να αποτελούν εμπόδιο στην υιοθεσία.

Το κύριο  ερώτημα είναι ‘Τι σημαίνει να είσαι γονιός’’. Νομίζω ότι στο ζήτημα αυτό  δεν πρέπει να εστιάσουμε  στη μορφή της οικογένειας στο πλαίσιο της οποίας ασκείται η γονεϊκότητα, αλλά στη λειτουργικότητά της. Και είναι γνωστό ότι υπάρχουν λειτουργικές και δυσλειτουργικές οικογένειες σε όλες τις μορφές οικογενειακής οργάνωσης.

 Δήμητρα Κογκίδου

Καθηγήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ.

---

[1] Πριν από λίγες μέρες το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάνθηκε ότι τα παντρεμένα ετερόφυλα ζευγάρια και τα ομόφυλα ζευγάρια που συνδέονται με σύμφωνα πολιτικής ένωσης πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα. Το Δικαστήριο  είχε κληθεί να αποφανθεί για την περίπτωση ενός γάλλου μισθωτού, ο οποίος είχε συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με το σύντροφό του και στον οποίο ο εργοδότης του είχε αρνηθεί να χορηγήσει τα ίδια πλεονεκτήματα που προβλέπονται σε περίπτωση γάμου άνδρα και γυναίκας, δηλαδή τις ειδικές ημέρες άδειας και ένα επίδομα στο μισθό. Επισημαίνεται πως την εποχή της εξεταζόμενης υπόθεσης, το 2007, τα ομοφυλα ζευγάρια δεν μπορούσαν  να συνάψουν γάμο στη Γαλλία. Ο γάμος μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου εγκρίθηκε δια νόμου στη Γαλλία το Μάιο του 2013.  

[2] Οι ευρωπαϊκές νομοθεσίες για την αναγνώριση της ελεύθερης συμβίωσης είτε αναφέρονται αποκλειστικά σε ομόφυλα ζευγάρια, είτε επεκτείνουν το πεδίο εφαρμογής των σχετικών νόμων τόσο στα ομόφυλα όσο και στα ετερόφυλα ζευγάρια. Συνολικά, 23 ευρωπαϊκά κράτη έχουν ήδη θεσμοθετήσει το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ των ομόφυλων ζευγαριών.

[3] Σε ευρωπαϊκό επίπεδο 9 κράτη έχουν επεκτείνει τη δυνατότητα σύναψης γάμου και στα ομόφυλα ζευγάρια. (Δανία, Ισπανία, Βέλγιο, Γαλλία, Ισλανδία, Πορτογαλία, Ολλανδία, Νορβηγία, Σουηδία).

[4]

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν ήδη αναγνωρίσει δικαίωμα παιδοθεσίας στα ομόφυλα ζευγάρια, μεταξύ άλλων, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Ισπανία, η Δανία, η Σουηδία και η Αγγλία. Αντίστοιχα, άλλα κράτη (πχ. Γερμανία) προβλέπουν στη νομοθεσία τους για το σύμφωνο συμβίωσης ένα είδος «κοινής γονικής μέριμνας».

                                     http://youtu.be/zm-zYUsCFM8