«Το σύμφωνο συμβίωσης μας είναι απαραίτητο»

Της ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΤΖΑΒΕΛΛΑ

Οι αντιδράσεις από τις ακροδεξιές φωνές της Νέας Δημοκρατίας και της Εκκλησίας αρκούν για να πάρει η κοινωνία διαζύγιο από την πραγματικότητα, βάζοντας στο ψυγείο ένα ζήτημα το οποίο θεωρείται κατοχυρωμένο δικαίωμα και για το οποίο η Ελλάδα έχει καταδικαστεί από την Ε.Ε. Τι σημαίνει, όμως, το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης για έναν ομοφυλόφιλο; Δύο νέοι άνθρωποι, μία φοιτήτρια και ένας συγγραφέας, μιλούν ανοιχτά για τις διευκολύνσεις που θα επέφερε στη ζωή τους.

Αύγουστος Κορτώ, 34 ετών, συγγραφέας

«Δεν είμαστε παράφρονες»

«Υπάρχει μεγάλος συντηρητισμός και στην Ελλάδα και στην κοινωνία της γενικότερα. Το γεγονός ότι βλέπεις ιεράρχες να κάνουν αυτές τις δηλώσεις είναι θλιβερό. Εχουμε μια ακροδεξιά κυβέρνηση που κάθε τόσο κάνει τεμενάδες στα ακροδεξιά της στελέχη. Είναι κουραστικό να πρέπει να μιλάς για το αυτονόητο.

Ο κόσμος αλλάζει, είτε τους αρέσει είτε όχι. Και αν προσπαθούν να προτάξουν την άχραντη ελληνική οικογένεια ως αμάλθειο κέρας, πλανώνται πλάνην οικτράν. Εμείς είμαστε εδώ, παρόντες, ορατοί και διεκδικούμε τα θεμελιώδη δικαιώματά μας.

Είναι κρίμα και ντροπή να είμαστε οι απολίτιστοι εταίροι της Ευρώπης. Είναι ντροπή να μην απολαμβάνουμε τα ίδια προνόμια. Δεν είμαστε παράφρονες. Ούτε φοροελαφρύνσεις ζητήσαμε ούτε θρησκευτικό γάμο - ώστε να πουν ότι θέλουμε να αμαυρώσουμε το ιερό και άχραντο μυστήριο. Το σύμφωνο συμβίωσης δεν θα επιβαρύνει τους ετερόφυλους.

Εχει πρακτική σημασία το σύμφωνο συμβίωσης. Ζούμε σε ένα σπίτι επί μία δεκαετία, μοιραζόμαστε τα έξοδά του, έχουμε τη ζωή μας, τα βαφτιστήρια μας. Πριν από χρόνια, είχα νοσηλευτεί. Ο Τάσος δεν είχε δικαίωμα να υπογράψει για μένα. Αν βρεθώ στην Εντατική, δεν θα μπορέσει να με επισκεφτεί. Θα τον αντιμετωπίσουν ως ξένο. Στα μάτια του κράτους, ο Τάσος δεν είναι παρά ο γκόμενός μου. Αν δεν είχα κάνει διαθήκη, στην οποία μεταβιβάζω στο σύντροφό μου το πνευματικό μου έργο, θα έμπαιναν οι συγγενείς στη μέση και θα έπαιρναν όλα τα προνόμια.

Αν υπήρχε το σύμφωνο συμβίωσης, θα γλιτώναμε από υπέρογκα ποσά. Αυτή την περίοδο, ο σύντροφός μου είναι άνεργος. Δεν μπορεί να καταβάλει ασφάλιστρα για το ταμείο πρόνοιας. Αύριο, μεθαύριο μπορεί εγώ να χρειαστώ στήριξη ως ανασφάλιστος. Θα είναι ο φίλος μου αυτός που θα με στηρίξει. Ο πατέρας μου δούλευε σαν το σκυλί. Η μητέρα μου ήταν στο σπίτι. Ηταν καλυμμένη από την ασφάλιση του πατέρα μου».

Ειρήνη Πάλμου, 21 ετών, φοιτήτρια Ψυχολογίας

«Δεν έχουμε καμία επιλογή»

«Το σύμφωνο συμβίωσης διευκολύνει πολλές διαδικασίες. Αν εγώ πάθω κάποιο τροχαίο, η κοπέλα μου δεν θα μπορέσει να έρθει στο νοσοκομείο παρά μόνο ως φίλη. Θεωρώ ότι το σύμφωνο συμβίωσης είναι άχρηστο σε ένα ετερόφυλο ζευγάρι. Τα ετερόφυλα ζευγάρια έχουν πολλές επιλογές. Εμείς καμία.

Μεγάλωσα στη Χαλκίδα, σε μια κλειστή κοινωνία και στο σχολείο ένιωθα ότι σχολιαζόμουν αρνητικά πίσω από την πλάτη μου. Οι γονείς των φίλων μου έλεγαν, "Αν όντως ισχύει αυτό για την Ειρήνη, δεν θέλω να την κάνεις παρέα".

Οι περισσότεροι στην οικογένειά μου το ξέρουν. Απλώς σωπαίνουν. Μπροστά μου το παίζουν ανεκτικοί, αλλά στο βλέμμα τους φαίνεται ότι κάτι τους ενοχλεί. Οι γονείς μου το ξέρουν εδώ και χρόνια και πλέον το έχουν αποδεχτεί. Οταν το πρωτοέμαθαν δεν αντέδρασαν άσχημα, ήταν όμως επιφυλακτικοί. Πλέον δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν ζούσα στο εξωτερικό, θα ήταν όλα πιο εύκολα. Αν θέλω να κάνω οικογένεια, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα στην Ελλάδα. Θεσμικά δεν σου επιτρέπεται τίποτα. Επειδή αν και νεαρή είμαι σε σοβαρή σχέση, σκέφτομαι ότι αν μείνω εδώ, στο μέλλον, θα ήθελα να έχω νομικά δικαιώματα. Επιπλέον, εάν η κυβέρνηση παραχωρήσει δικαιώματα στους ομοφυλόφιλους η κοινωνία θα γίνει πιο ανεκτική.

Θρησκευτικός γάμος δεν πρόκειται να επιτραπεί στα ομόφυλα ζευγάρια. Δεν ξέρω αν έχει και νόημα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει παρωπίδες. Δεν μπορώ να ακούω γελοιότητες για αφορισμούς των ομοφυλοφίλων. Ας έρθει πρώτα το σύμφωνο και μετά βλέπουμε.

Αν στηρίζει η οικογένεια, είσαι καλά κι εσύ· ακόμη κι αν σε κοιτάζει στραβά ο κόσμος. Ενας ομοφυλόφιλος πρέπει να τα βρει πρώτα με την οικογένειά του. Πρέπει πρώτα να μιλήσουν στους γονείς και έπειτα να "εκτεθούν" στην κοινωνία».

«Οχι» από Εκκλησία

Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση εξαιρεί τα ομόφυλα ζευγάρια από το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης, η Ιερά Σύνοδος μιλάει για εκτροπή του οικογενειακού θεσμού. Ο δε μητροπολίτης Ανθιμος εξαπολύει επίθεση κατά του ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντας ότι «τα ζώα τέτοια πράγματα δεν τα κάνουν», συμπληρώνοντας πως πρόκειται για «επαίσχυντη πράξη που αλλοιώνει την ίδια την υπόσταση της ανθρώπινης ζωής». Από την άλλη πλευρά, φιλελεύθερες φωνές του Ελληνικού Κοινοβουλίου εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους, ενώ το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης αποφαίνεται ότι τα παντρεμένα ετερόφυλα και ομόφυλα ζευγάρια που συνδέονται με σύμφωνα πολιτικής ένωσης πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα.

«Εδώ είμαστε και εμείς», λέει σημαδεύοντας με κόκκινο μαρκαδόρο την Ελλάδα. Εχει τυπώσει τον Παγκόσμιο Χάρτη και με έναν κόκκινο μαρκαδόρο κυκλώνει τη Βουλγαρία, την Κύπρο, την Εσθονία, την Ιταλία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Μάλτα, την Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία. Τις χώρες της Ε.Ε. όπου δεν αναγνωρίζεται το «καθεστώς καταχωρισμένης συμβίωσης», όπως το αποκαλούν οι δικηγόροι. Ο Αντώνης και ο Σωτήρης, ζευγάρι εδώ και 15 χρόνια, το αποκαλούν «αυτονόητο δικαίωμα», ενώ ο μητροπολίτης Πειραιώς, Σεραφείμ, «ύβριν κατά του Θεού και των ανθρώπων». Σύμφωνα με το μητροπολίτη, ο οποίος απείλησε με αφορισμό τους βουλευτές που θα ψηφίσουν το σύμφωνο, ο Σωτήρης, δάσκαλος, και ο Αντώνης, νοσηλευτής σε δημόσιο νοσοκομείο, είναι «ατυχή θύματα του βυθίου δράκοντος», ενώ η συμπεριφορά τους «αποτελεί τορπίλη στα θεμέλια της οικογένειας και της κοινωνίας», αλλά και «αιτία ψυχοπαθολογικών διαταραχών στα παιδιά». Οι δύο άντρες βάζουν τα γέλια.

«Αυτή είναι η Εκκλησία της αγάπης στην πράξη», λέει ο Αντώνης. «Είμαστε μια χώρα βαθιά συντηρητική. Είμαστε φοβικοί και σκοταδιστές, δεμένοι με τα μούσια των παπάδων. Δεν μου κάνει εντύπωση ότι στη χώρα που η Χρυσή Αυγή παίρνει αυτό το ποσοστό, τα ομόφυλα ζευγάρια αντιμετωπίζονται ως εξωγήινα» ισχυρίζεται ο Σωτήρης.