ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΟΜΟΦΥΛΑ ΖΕΥΓΑΡΙΑ

 Αναγνωρίζεται μια κοινωνική πραγματικότητα

• Δευτέρα, 01 Ιουνίου 2015 14:41
• Γράφτηκε από τον/την Αντώνης Σιγάλας

Του Αντώνη Σιγάλα

Το Νοέμβριο του 2013, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδίκασε την Ελλάδα για παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Ο λόγος ήταν ότι στο νόμο για το σύμφωνο συμβίωσης του 2008 αποκλείονταν ρητά τα ομόφυλα ζευγάρια. Στο σκεπτικό του Δικαστηρίου αναφερόταν ότι αυτός ο αποκλεισμός αποτελεί διάκριση λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και άρα παραβιάζει το άρθρο 14 της Σύμβασης, και επίσης ότι παραβιάζει το άρθρο 8 περί του σεβασμού στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή.
Η καταδίκη αυτή δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Από το 2008 που ψηφίστηκε ο νόμος για το σύμφωνο συμβίωσης οι αντιδράσεις της ΛΟΑΤ κοινότητας, αλλά και οργανώσεων και φορέων για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ήταν έντονη. Υπήρξαν αρχικά προσφυγές στα ελληνικά δικαστήρια που δεν απέδωσαν, μια και η ελληνική δικαιοσύνη είναι γνωστό ότι είναι συντηρητική σε θέματα που αφορούν το οικογενειακό δίκαιο. Έπειτα υπήρξαν οι ακτιβιστικές ενέργειες του Ιούνη του 2008 με τους γάμους δύο ομόφυλων ζευγαριών, δύο ανδρών και δύο γυναικών, στην Τήλο.

Αόρατοι για το ελληνικό κράτος

Οι αντιδράσεις αυτές ακουμπούσαν σε πάγιες διεκδικήσεις της κοινότητας για βασικά δικαιώματα, που τα ΛΟΑΤ άτομα στερούνται στην Ελλάδα. Δύο άνδρες ή δύο γυναίκες, κατά το ελληνικό δίκαιο μέχρι σήμερα, δεν θεωρούνται ζευγάρι παρά το γεγονός ότι μπορούν νόμιμα να έχουν σεξουαλικές σχέσεις (στην Ελλάδα η ομοφυλοφιλία έχει αποποινικοποιηθεί από το 1951, νωρίτερα από τη Βρετανία για παράδειγμα). Αυτό τους στερεί από τη δυνατότητα να απολαμβάνουν όλα αυτά που σύμφωνα με το νόμο έχουν τα ετεροφυλόφιλα άτομα (ασφαλιστικά και κληρονομικά δικαιώματα, δικαίωμα λήψης ιατρικών αποφάσεων). Τους στερεί όμως από κάτι ακόμα βαθύτερο: Τη δυνατότητα να παρουσιαστούν ως ισότιμοι σύντροφοι, μια και για το ελληνικό κράτος είναι αόρατοι, δίνοντας έμφαση με αυτόν τον τρόπο στην ομοφοβία, που διαπερνά την ελληνική κοινωνία και έχει μάλιστα εξαρθεί το τελευταίο διάστημα.
Τα τελευταία δύο χρόνια από εκείνη την απόφαση ο νόμος δεν έχει αλλάξει, παρά την υποχρέωση της χώρας μας να συμμορφωθεί προς το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Και αυτό γιατί η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας φοβούμενη τις αντιδράσεις, κυρίως της εκκλησίας, απέφυγε να τον αλλάξει, ούτε δέχτηκε να φέρει στην ολομέλεια του κοινοβουλίου προς ψήφιση το νομοσχέδιο για το σύμφωνο συμβίωσης που είχε καταθέσει η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ το Νοέμβριο του 2013 ως αξιωματική αντιπολίτευση. Η ελληνική και η ευρωπαϊκή κοινωνία, όμως, έχει προχωρήσει. Μια σειρά από χώρες αναγνώρισαν άλλες το σύμφωνο συμβίωσης, όπως πρόσφατα η Κύπρος, και άλλες ακόμα και το γάμο ομοφύλων. Είχαμε το πρόσφατο παράδειγμα της Ιρλανδίας, μιας βαθιά καθολικής χώρας, που έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που ενέκρινε το γάμο με δημοψήφισμα. Όσον αφορά την ελληνική κοινωνία και παρά την έξαρση των ομοφοβικών επιθέσεων, έχουμε μια ΛΟΑΤ κοινότητα που όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια γίνεται ορατή, με την εξωστρεφή διοργάνωση εκδηλώσεων ενημέρωσης αλλά και τη μεγάλη διαδήλωση υπερηφάνειας που γίνεται σε όλο και περισσότερες πόλεις (φέτος για πρώτη φορά θα γίνει και στην Κρήτη).

Ένα μεγάλο βήμα

Το νομοσχέδιο για την θέσμιση του συμφώνου συμβίωσης με πλήρη και ίσα δικαιώματα για ομόφυλα και ετερόφυλα ζευγάρια, που θα φέρει το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση, έρχεται σε μια στιγμή που πολύς κόσμος το περιμένει και αποτελεί μια μεγάλη μεταρρύθμιση. Η Ελλάδα θα πραγματοποιήσει ένα μεγάλο βήμα αναγνωρίζοντας μια κοινωνική πραγματικότητα. Ο αγώνας, όμως, δεν τελειώνει εδώ, μια και ο νόμος από μόνος του δε θα φέρει την πλήρη ισότητα και αποδοχή στην κοινωνία. Οι δράσεις θα πρέπει να συνεχιστούν υπό την αιγίδα του κράτους και της κυβέρνησης με καμπάνιες ενημέρωσης και δράσεις ενάντια στην ομοφοβία, το μπούλινγκ, την τρανσφοβία, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην καταπολέμηση των διακρίσεων.


* Ο Αντώνης Σιγάλας είναι μέλος της Γραμματείας του τμήματος Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ.

http://www.epohi.gr/portal/koinonia/