ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΠΑΟΛΑ ΡΕΒΕΝΙΩΤΗ :«Αρνήθηκα να παίξω σε ταινίες, γιατί ήθελαν να κλαίω τη μοίρα μου

Εκδότρια, ποιήτρια, ακτιβίστρια και εσχάτως, κινηματογραφίστρια, η Πάολα Ρεβενιώτη μιλάει στο cinemag.gr για τα «Καλιαρντά» της, μια διάλεκτο που θα ζωντανέψει στις φετινές Νύχτες Πρεμιέρας.

Από τον Χρήστο Πολίτη

Γεννημένη στον Πειραιά, η Πάολα Ρεβενιώτη αποτέλεσε από πολύ νωρίς μια εμβληματική φιγούρα του ΛΟΑΤ κινήματος στην Ελλάδα. Θα συγκεντρώσει γύρω της την εύνοια και το ενδιαφέρον μιας εκλεκτ(ικ)ής κάστας του καλλιτεχνικού χώρου μιας εποχής που αποζητά την αποθέωση ενός εστέτ περιθωριού. Και εκείνοι γνωρίζουν πως η Πάολα δεν ζει στο περιθώριο.

Πρωτοπόρα «περήφανων» διοργανώσεων, ιδρύτρια ενός ριψοκίνδυνου εκδοτικού εγχειρήματος, με βουλευτικές απόπειρες και συλλήψεις από την αστυνομία, η Πάολα μπορεί να περηφανεύεται για ένα ιδιαίτερο βιογραφικό που πείθει μέχρι και την Μπγιορκ να επισκεφθεί την πρόσφατη έκθεση φωτογραφίας της στο Λονδίνο.

Πολυσχιδής προσωπικότητα, όπως και τα κομμάτια της καθημερινής της ζωής, η κινούμενη φιγούρα της Πάολα ζει σε μια ασφυκτικά ενδιαφέρουσα Αθήνα, που της δίνει την ευκαιρία να καταγράψει κάθε της σκιά και να ζωντανέψει μνήμες ακόμα και σε εκείνους που δεν γνωρίζουν τις ιστορίες της.

Από το 1982 και για μια δεκαετία θα γίνει η εκδότρια του θρυλικού «Κράξιμου» (υπογράφοντας ως εκδιδόμενη τραβεστί Πάολα), ενός ιδιόμορφου καλλιτεχνικού λογοτεχνήματος, ενός μανιφέστου που θα στριμώξει στις ροζ σελίδες του από τον Ντίνο Χριστιανόπουλο μέχρι την Μαλβίνα Κάραλη και τον Δημήτρη Παπαϊωάννου, ενώ στα μέσα της ίδιας δεκαετίας θα πλέξει ρίμες στο «Σαλτάρισμα», την πρώτη της ποιητική συλλογή.

Ξέροντας να ζει και να ισορροπεί ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι, η Πάολα στέκει μια αγέρωχη φιγούρα στην Αθήνα του σήμερα που ξέρει να μιλάει πολλές γλώσσες, να φτιάχνει τα δικά της ιδιώματα και να εφευρίσκει καινούργιους όρους για να σχολιάσει τις νέες μόδες.

Δεν θέλει να ονομάζει τον εαυτό της ακτιβίστριά, γιατί για εκείνη "αυτό που φαίνεται, είναι πως πάντα ήθελε να λέει αυτό που είναι".

ΤΑ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΤΗΣ ΠΑΟΛΑΣ
Χαρτογραφώντας τα Αναφιώτικα, συνομιλώντας με τους νεκρούς του Α' Νεκροταφείου, σφίγγοντας το χέρι των σεξουαλικών βίτσιων, γλεντώντας στον Τύρναβο, κατηφορίζοντας στα σκοτεινά σοκάκια της ανδρικής πορνείας στο κέντρο της Αθήνας, η Πάολα διαθέτει το χάρισμα να μιλάει μια καθαρή και ειλικρινή γλώσσα, τόσο μακριά, αλλά και τόσο κοντά με τους ήδη δοκιμασμένους κινηματογραφιστές, μα κυρίως κάνει ντοκιμαντέρ μόνη της, χωρίς οικονομική στήριξη.

Φτάνοντας στα «Καλιαρντά», το πρώτο της «πιο ιστορικό» ντοκιμαντέρ που βρίσκει τον δρόμο προς τις κινηματογραφικές αίθουσες και κάνοντας στάσεις από την Θεσσαλονίκη και τη Λευκωσία, τώρα στην Αθήνα, η Πάολα λέει πως «ήταν υποχρέωση της να γίνει ένα ντοκιμαντέρ για αυτό το γλωσσικό ιδίωμα, γιατί τόσο καιρό αυτό που ακουγόταν ήταν μονάχα ψιθυρίσματα που κανείς ποτέ δεν είχε μια ξεκάθαρη γνώμη για την προέλευσή τους».

«Για μια γενιά που μεγαλώνει και δεν έχει παρελθόν τόσο μακρινό, που να θυμάται ή να γνωρίζει τα καλιαρντά, αλλά και για τα παιδιά που βοήθησαν τόσο ενεργά για να γίνει αυτό το ντοκιμαντέρ, τα «Καλιαρντά» έπρεπε να κοινωνηθούν σε ένα μεγαλύτερο κοινό».

Τα καλιαρντά σύμφωνα την Πάολα "είναι τα άσχημα λόγια, τα πονηρά", που χρησιμοποιήθηκαν από τους γκέι μιας αλλοτινής εποχής κυρίως για να προστατευτούν σε μια περίοδο ακόμα και πριν από τον πόλεμο, από ανθρώπους περήφανους που δεν φοβήθηκαν ποτέ να "είναι ο εαυτός τους".

Nτοκιμαντέρ της Πάολα για το Α' Νεκροταφείο Αθηνών

«Ο κόσμος γνώριζε σαν ψήγματα, μονάχα μερικές λεπτομέρειες της ιστορίας των «Καλιαρντών», και θεωρούσε τον κόσμο του να γεννιέται από εκείνον του υποκόσμου (όπως "έμεινε") από την δεκαετία του 1960 και μετά, οπότε η προσπάθεια του ντοκιμαντέρ είναι και μια ενέργεια αποκατάστασης στο μέτρο του εφικτού».

Μέσα στα χρόνια και μέχρι σήμερα, τα καλιαρντά μπαίνουν στην τηλεόραση, στις επιθεωρήσεις του θεάτρου, σε βουλευτικές αντιπαραθέσεις, αλλά η Πάολα θεωρεί πως «δεν υπήρχε λόγος να συνεχιστούν τα καλιαρντά σαν γλωσσικό ιδίωμα, σε μια κοινωνία που σιγά σιγά αλλάζει».

Από το περιθώριο θα έρθουν στην επιφάνεια και θα χρησιμοποιηθούν κατά κόρον από πρόσωπα που παλιότερα τα χλεύαζαν, αλλά όπως η Πάολα λέει "τα καλιαρντά ποτέ δεν ήταν κρυμμένη γλώσσα, γιατί μπορεί οι άνθρωποι που τα χρησιμοποιούσαν να είχαν μια ομόφυλη ζωή, αλλά ποτέ δεν ήταν κρυμμένοι".

Η ΠΑΟΛΑ ΩΣ ΕΙΔΩΛΟ
Η Πάολα βγάζει το "Κράξιμο" σε μια εποχή που βάφεται με τα δυσκολότερα χρώματα, το εκδίδει "όποτε γουστάρει", βγάζει 6.000 τεύχη, συγκεντρώνει δίπλα της τα πιο δυνατά καλλιτεχνικά ονόματα, πείθει με το τσαγανό της αξιότιμες λογοτεχνικές φιγούρες να γράψουν για το περιοδικό, και φτάνει σήμερα να αποτελεί ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα και περήφανα εκδοτικά πειράματα της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας.

"Περνούσα καλά και το έβγαζα" θα πει η Πάολα και θα υπερτονίσει το γεγονός πως η ζωή της πέρασε με αυτή την διάθεση ελευθερίας.

Όσο για το πως διαχειρίζεται αυτή την αποδοχή, η Πάολα στέκεται περήφανα μετριόφρων λέγοντας πως "ποτέ δεν υπήρξε ματαιόδοξη, πάντα ήταν γνωστή, και αγαπούσε την ανάγκη να πει και να κάνει αυτό που ήθελε".

Μιλώντας, ζώντας και περιφέροντας την παρουσία της στα πιο γνωστά στέκια των Αθηνών με τις "διαβασμένες" παρουσίες της περιόδου, η Πάολα "βγάζει" την δεκαετία του '80 ως ιέρεια και εκπρόσωπος ενός άτυπου κινήματος που σπρώχνει την συναίσθηση του κοινού να ξυπνήσει και να δηλώσει την ελεύθερη παρουσία του. Και κάπως έτσι, μέχρι και σήμερα, θα συγκεντρώσει την εύνοια ενός νεανικού κοινού, που την ακολουθεί και την "πάει" γιατί μιλάει την γλώσσα τους. 

ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ ΤΗΣ ΠΑΟΛΑ
"Εμένα με τραβολογούσαν οι κουλτουριάρηδες της εποχής και έχω δει όλα αυτά τα έργα του Φασμπίντερ και των υπολοίπων, αλλά πολύ μαυρίλα εκεί μέσα και εγώ δεν ήμουν ποτέ έτσι. Εγώ γούσταρα το Χόλιγουντ, σαν την "Καζαμπλάνκα" και την "Ρεβέκκα" του Χίτσκοκ, και τον Μάρλον Μπράντο στο "Λεωφορείο ο Πόθος".

Το τρέιλερ της "Casablanca" του Μάικλ Κέρτιζ

Η Πάολα ξέρει από σινεμά, ξέρει να το διαχωρίζει, ξέρει να περπατάει μέσα σε αυτό και να το αρνείται.

"Πολλές φορές αρνήθηκα να παίξω σε ελληνικές ταινίες που μου πρότειναν, γιατί όλοι οι ρόλοι εκείνοι ήταν πολύ μαύροι και στενάχωροι και δεν ήθελα να κλαίω την μοίρα μου για κανέναν και για τίποτα. Την μιζέρια δεν την ήθελα".

ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΟΝΕΙΡΑ ΤΗΣ ΠΑΟΛΑ
Κοιτώντας με αισιοδοξία ένα πολύ σκοτεινό μέλλον μιας πολύ αβέβαιης Ελλάδας, η Πάολα δεν σταματάει να ελπίζει πως κάτι καινούργιο θα έρθει όπως έρχεται κάθε εποχή.

"Με την αισιοδοξία, μόνο κερδισμένος βγαίνεις, γιατί αποκτάς σεβασμό και από τους υπόλοιπους".

Με ένα ντοκιμαντέρ για την γυναικεία ομοφυλοφιλία ήδη στο διαδίκτυο, η Πάολα οραματίζεται το μεγάλο της "νταλκά".

Ντοκιμαντέρ της Πάολα για την γυναικεία ομοφυλοφιλία

"Θα ήθελα να κάνω ένα ντοκιμαντέρ για το Άουσβιτς, σαν μια άσκηση μνήμης για μια νεολαία που δεν γνωρίζει και δεν ενδιαφέρεται κιόλας να μάθει για το τι ήταν το ροζ τρίγωνα στην μαύρη δεκαετία του '40. Θέλω να ταξιδέψω και να κάνω ένα τέτοιο ντοκιμαντέρ, σαν φόρο τιμής σε εκείνους που δεν ζουν πια".

Η Πάολα έχει γνώμη για εκείνα που ξέρει και έζησε, έχει γνώμη και για εκείνα που θα έρθουν και εκείνη δεν γνωρίζει. Όπως μίλησε τα καλιαρντά, τώρα δεν φοβάται να μιλήσει την γλώσσα των νέων. Παραμένοντας έφηβη, ζει δραστήρια σε μια πόλη που μοιάζει κατά τόπους να πεθαίνει.

ΑΠΟ ΠΕΤΡΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΗΣ  28/09/2015

Γκρεμίζοντας μύθους με την Πάολα: Πάντα η ομοφυλοφιλία στην Ελλάδα ήταν φανερή, η μεταπολίτευση τα άλλαξε όλα…

Αληθινός χείμαρρος ήταν η Πάολα Ρεβενιώτη στη συνέντευξη με αφορμή το ντοκιμαντέρ, που θα προβληθεί στις Νύχτες Πρεμιέρας, με τίτλο – και θέμα – “Τα Καλιαρντά”. Επέμεινε πολύ στο γεγονός ότι η ομοφυλοφιλία πριν τη μεταπολίτευση δεν ήταν ποτέ κρυφή και εξήγησε ότι αργότερα εμφανίστηκε η “αδερφοφοβία” από τους ίδιους τους γκέι, με αποτέλεσμα να εξαφανιστούν τα καλιαρντά, ως κώδικας επικοινωνίας. Η ίδια βρίσκεται σε φάση προετοιμασίας νέων εκθέσεων φωτογραφίας, αυτή τη φορά στο εξωτερικό, με το αγαπημένο της θέμα: τα αγόρια-εραστές της. Ξεκλέβοντας λίγο χρόνο από τη συμμετοχή της σε project άλλων και από τα δικά της σχέδια, με δέχτηκε στο διαμέρισμά της και ξεκινήσαμε αμέσως την κουβέντα.

Γιατί αποφασίσατε να φτιάξετε ένα ντοκιμαντέρ για τα καλιαρντά;

Ήθελα να το κάνω γιατί: Καθόμουνα ένα απόγευμα στην Ομόνοια και δίπλα μου ήταν μια παρέα από μεγάλες αδελφές – σε ηλικία – πάνω από 60 χρονώ. Μιλάγανε στα καλιαρντά και για μια στιγμή πεταχτήκανε και είπανε “ναι, μωρή, και θυμάσαι που πηγαίναμε στο ζαρντέ κι ερχόντουσαν τα ρουνά” και λέγανε διάφορα. Εννοούσαν ότι πηγαίνανε στο Ζάππειο κι ερχόντουσαν οι μπάτσοι. Σκεφτόμουνα, λοιπόν, ότι όλη αυτή η ιστορία με τα καλιαρντά, που τα ‘χει καταγράψει ήδη βέβαια ο Πετρόπουλος, πρέπει να αποτυπωθεί, όχι η γλώσσα, η διάλεκτος, αλλά μέσα από τα καλιαρντά να αποτυπωθεί μία πολύ μεγάλη εποχή. Γιατί τα καλιαρντά τα μιλάγανε πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, από το ’20 νομίζω, μεχρι κι ο Λαπαθιώτης μίλαγε.

Δηλαδή τι θα δείξει το ντοκιμαντέρ σε έναν νέο του σήμερα;

Τα νέα παιδιά έχουν την εντύπωση ότι τώρα υπάρχει ορατότητα, τώρα υπάρχει απελευθέρωση, του κώλου τα εννιάμερα. Και τότε υπήρχε ορατότητα. Μόνο που είχε άλλους κώδικες. Και τότε υπήρχαν οι ακτιβίστριες οι αδερφές, μόνο που δεν είχαν κάποιο πολιτικό μανδύα, όπως έχουν σήμερα. Δηλαδή ακτιβίστρια ήταν η Πετρονία η Πειραιώτισσα, που ‘τανε μαγκόπουστας και έπαιρνε όλα τα τεκνά κι όποιος την έλεγε πούστη τον πλάκωνε στο ξύλο. Ήτανε εκατοντάδες τέτοιες αδερφές και υπήρχε μια μεγάλη ορατότητα στην ομοφυλοφιλία προς τα έξω, μέχρι τη μεταπολίτευση.

Όλος ο αρσενικός πληθυσμός από πού έμαθε να κάνει σεξ; Τα πιτσιρίκια δεν πηδάγανε κορίτσια. Πηδάγανε τον κομμωτή τον Γιαννάκη στη γειτονιά, πηδάγανε τις αδερφούλες, ήτανε διάχυτη η ομοφυλοφιλία. Ήταν συνηθισμένο φαινόμενο τα παιδιά και οι έφηβοι ή οι πιο μεγάλοι να πηγαίνουν όλοι με άντρες, γιατί δεν είχαν ενοχές. Λέγανε “τώρα αν γαμήσουμε ένα αγοράκι, είμαστε διπλά άντρες”. Ήταν μια εποχή που υπήρχε ο πούστης, ο κωλομπαράς και το τσόλι, το τεκνό. Δεν υπήρχαν αυτά για τη σεξουαλικότητα, όπως είναι σήμερα. Γκέι, μπαισέξουαλ… Ήτανε διάχυτο παντού. Τα καλιαρντά τελείωσαν με τη μεταπολίτευση. Ήτανε μια μεγάλη εποχή όμως αυτή. Υπήρχαν τα Ζάππεια.

Μπορούμε να πούμε από το 1920 και μετά;

Ναι, μπορούμε να το πούμε και πιο πριν, αλλά μέχρι τότε μπορώ να καταγράψω μερικές ιστορίες. Θυμάμαι είχα διαβάσει ένα ιστορικό κείμενο για τη μάχη στην Τριπολιτσά, όπου αναφερόταν η Βασίλω η τεκνατζού, δηλαδή μια αδερφή ο Βασίλης. Κι όμως στη μάχη, έλεγε το κείμενο, ήταν πιο άντρας κι απ’ τους άντρες. Κι υπήρχε μια λέξη καλιαρντή μέσα. Θα μιλιόντουσαν και τότε, γιατί πάντα η ομοφυλοφιλία υπήρχε στην Ελλάδα, δεν ήταν ποτέ κρυφή. Απλά είχαν τον τρόπο τους για να βγαίνουν όλα αυτά στην επιφάνεια. Οι αδερφούλες, τα αγόρια που ντύνονταν κοριτσάκια, τα τσογλάνια του Αλή Πασσά, πάντα υπήρχαν. Και φυσικά αναπτύσσανε κώδικες σιγά-σιγά. Αυτοί οι κώδικες ήταν για να προστατευτούν, να μην τις ακούνε οι άλλοι.

Πάντα η ομοφυλοφιλία στην Ελλάδα ήταν φανερή, η μεταπολίτευση τα άλλαξε όλα…

Κι είναι μία προσπάθεια να το εξηγήσετε το φαινόμενο ή να το καταγράψετε;

Καταγράφηκε το φαινόμενο και καταγράφηκε πάρα πολύ ωραία. Δεν το εξηγώ, υπάρχουν άλλοι που το εξηγούνε. Πρέπει να δεις την ταινία. Ο σκοπός της είναι να αποτυπώσει μια εποχή. Μια εποχή που δεν είναι μόνο της ομοφυλόφιλης ζωής στην Ελλάδα, είναι ένα κομμάτι της Ελλάδος τα καλιαρντά. Γιατί η ομοφυλοφιλία δεν ήταν περιορισμένη όπως είναι σήμερα. Ήτανε διάχυτη παντού. Στο ντοκιμαντέρ μιλάνε επιστήμονες, γλωσσολόγοι, άνθρωποι που τα μιλήσανε τα καλιαρντά, πολύς κόσμος.

Εσείς είστε μονίμως πίσω από την κάμερα σε αυτό το ντοκιμαντέρ;

Όχι, μιλάω κι εγώ στην κάμερα. Θέλω να πω όμως κι αυτό: Τα καλιαρντά κακοποιήθηκαν από τη μετέπειτα γκέι σκηνή. Κακοποιήθηκαν άσχημα και μάλιστα με πολύ ρατσιστικό τρόπο. Διότι με την ορατότητα πλέον οι γκέι περάσανε στην ετεροκανονικότητα, περάσανε στην απέναντι όχθη. Μισήσανε τα θηλυκά παιδιά. Δε θα ξεχάσω όταν πήγαινα στο Alexander, ένα πουστράδικο στο Κολωνάκι, και αν ερχόταν καμιά αδερφούλα βαμμένη την περιφρονούσανε και δεν την αφήνανε να μπει μέσα. Τα ‘χω ζήσει. Οι ομοφυλόφιλοι περάσανε σε έναν άλλο ρατσισμό, τον ρατσισμό της αδερφοφοβίας και της τρανσοφοβίας. Αυτό το βλέπουμε και σήμερα. Δηλαδή αν κοιτάξεις τις αγγελίες από το “Romeo” όλοι λένε “αρρενωπός” κ.τ.λ.

Τότε ήταν πιο απλά τα πράγματα. Υπάρχει μια νοσταλγία. Και υπήρχε και μία καύλα, που δεν είναι η καύλα η σημερινή. Μια καύλα που γούσταρες, δηλαδή αν δεις την ταινία θα το καταλάβεις. Το τσόλι δεν σε θεωρούσε μόνο μια “τρύπα”, το λέει ένας που τα έχει ζήσει. Έξυνες το εξωτερικό του ανθρώπου και έβλεπες ότι υπάρχει μια ψυχή από μέσα. Και φυσικά υπήρχαν κι έρωτες, που ήταν πιο συγκλονιστικοί από τους στρέιτ έρωτες. Ήταν πιο παράνομοι, πιο ιδιαίτεροι. Κι αυτά τα πράγματα τα ζήσαμε. Και δεν ήταν μια μειονότητα. Τα έζησε ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού λαού.

Αλλά κανείς δεν μίλαγε γι’ αυτά;

Δεν ήταν ανάγκη, τα ξέρανε, δεν ήτανε κρυφό. Παρέες πηγαίνανε. Εγώ πήγαινα στο στρατόπεδο κι έπαιρνα 30 λοκατζήδες. Δεν βλέπαν οι άλλοι που τους παίρνω; Δεν το κάναμε στα κρυφά. Τόσα αγόρια έχω πάρει σε παρέες 5-6 ατόμων, ποτέ κρυφά… Μην πέφτουμε σε αυτή την παγίδα. Όπως και πολλές τρανς και πολλοί γκέι δεν είχανε κρυφές ερωτικές εμπειρίες. Πάντα η ομοφυλοφιλία στην Ελλάδα ήταν φανερή. Με τον α ή β τρόπο. Δεν ήταν κάτι το κρυφό. Αυτό το βλέπουμε κι από τις ελληνικές ταινίες. Βλέπουμε τον Παράβα που κάνει τον Φίφη το ’50. Τώρα είναι πιο περιορισμένα τα πράγματα.

Δεν το περίμενα να το ακούσω αυτό.

Τώρα είναι. Όχι για τις τρανς, πάνε με στρέιτ και λειτουργεί αλλιώς το πράγμα. Για τα γκέι παιδιά είναι πιο δύσκολα, διότι ενοχοποιήσανε και το τσολάκι. Το τσολάκι που θα πήγαινε να δώσει καμιά πίπα, ας πούμε, που μπορεί μετά να γινόταν και γαμήσι και μια πιο ανθρώπινη σχέση, αυτόματα το ευνουχίσανε. Δηλαδή, πηγαίνει η άλλη στο στρατό 2 η ώρα το βράδυ κι έρχεται το άβγαλτο βλαχάκι και της λέει: “Πάμε να μου κάνεις καμιά πίπα”. Αυτή του απαντάει: “Είσαι γκέι;” Πάει, τον ευνούχισε.
Μωρή, μες στα σκοτάδια έρχεται να σου δώσει το τεκνό τον πούτσο του να τονε χαρείς κι εσύ του λες “είσαι γκέι”; Του ‘βαλες ταμπέλα;
Αν δίνω τώρα συνέντευξη, είναι γιατί θέλω να προβληθούν τα καλιαρντά και τα νέα παιδιά να μάθουν την ιστορία τους. Κάτι που κρύβουν και τα γκέι περιοδικά και οι γκέι οργανώσεις. Δεν πρέπει να έχει ιστορία αυτή η κοινωνική ομάδα; Θα πεθάνουν οι υπόλοιποι για να θεοποιήσουν τους προηγούμενους;

Πόσο καιρό χρειάστηκε για να γίνει το ντοκιμαντέρ πράξη;

Το σκεφτόμουνα, το ‘κανα. Να, προχτές ανέβασα κι ένα άλλο, να το δεις, με τρεις λεσβίες. Γυναίκες που αγαπάν γυναίκες. Πριν τρεις μέρες. Έχω κάνει κι άλλα ντοκιμαντέρ, όχι μόνο για τα καλιαρντά.

Με αυτή τη μικρή εταιρεία παραγωγής. Θα μου πείτε λίγα λόγια για την ομάδα των συνεργατών;

Ναι, είναι μία ομάδα από καταπληκτικά, ταλαντούχα, στρέιτ παιδιά, τα οποία με συμπαθούν, έχω πολύ καλή σχέση μαζί τους. Είναι έξυπνοι, καταλαβαίνουν από την πρώτη στιγμή τι πρέπει να γίνει και βγαίνουν πάρα πολύ καλές οι ταινίες. Και το κάνουν με υπευθυνότητα.

Μπορεί να προσβληθεί και στο εξωτερικό το ντοκιμαντέρ;

Ναι, μας το έχουν ζητήσει και πανεπιστήμια, αλλά δεν θέλουμε να το δώσουμε έτσι να καεί, το κοιτάμε, πηγαίνει σε φεστιβάλ. Προβλήθηκε πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με μεγάλη επιτυχία, δεν υπήρχαν εισιτήρια, ήταν από τα μόνα ντοκιμαντέρ που συζητήθηκαν ανάμεσα σε άλλα 3-4. Βλέπουμε τώρα στις “Νύχτες Πρεμιέρας”. Είναι 200 ταινίες; Αν παρουσιάζουν 10 ταινίες, παρουσιάζουν και “Τα Καλιαρντά”. Αυτό κάτι σημαίνει.

Οι ομοφυλόφιλοι περάσανε σε έναν άλλο ρατσισμό, τον ρατσισμό της αδερφοφοβίας και της τρανσοφοβίας…

Τα καλιαρντά, ως γλώσσα, αφορούσαν όλη την Ελλάδα, Αθήνα, Θεσσαλονίκη και επαρχία;

Βεβαίως, και στη Θεσσαλονίκη έχουν γίνει γυρίσματα, τα μισά. Άλλωστε υπήρχαν και δεκάδες γκέι μπαρ. Μπαρ για όλα τα γούστα. Από “κρεοπωλεία” μέχρι ό,τι θέλεις. Τώρα είναι λίγα και είναι πιο ιδιαίτερα και περιθωριακά. Είχε μπαρ για όσους ήταν μόνο γκέι και δεν θέλαν να μπλέκονται με τον κόσμο, τα λεσβιάδικα και τα υπόλοιπα που πηγαίναν όλοι, τσόλια, αδερφές, τρανς, όλος ο κόσμος. Αυτά εξαφανιστήκανε, με τον καιρό, περιθωριοποιηθήκανε, φταίει και το ίντερνετ, σταματήσανε οι πιάτσες, άλλαξε η εποχή. Τώρα είναι νομίζω μια μεταβατική περίοδος, θα συνέλθουμε πάλι.

Υπάρχουν άλλα σχέδια για το μέλλον;

Όχι, δεν κάνω σχέδια για το μέλλον. Ετοιμάζω μια έκθεση φωτογραφίας που μπορεί να γίνει στο Λονδίνο, προσπαθώ να κάνω και μία έκθεση φωτογραφίας στη Νέα Υόρκη.

Με θέμα πάντα τα τσόλια;

Όχι μόνο τα τσόλια. Οι φωτογραφίες είναι για μια ολόκληρη εποχή ερωτική. Τα αγόρια δεν κοιτάγανε τη μηχανή, κοιτάγαν εμένα. Δεν ήταν μοντέλα, ήταν παιδιά της διπλανής πόρτας, γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία. Ήταν αγόρια που ήταν εραστές μου. Και μπαίνανε και στο περιοδικό “Κράξιμο” κιόλας μερικά, στρέιτ τσόλια, εκείνη την εποχή και δεν είχαν ενοχές, γιατί τους φωτογράφιζε η Πάολα, κάτι το φυσικό γι’ αυτούς.

http://avmag.gr/57899/gkremizontas-mithous-me-tin-paola-panta-i-omofilofilia-stin-ellada-itan-faneri/

Info

To ντοκιμαντέρ “Τα Καλιαρντά” θα προβληθεί την Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου στον κινηματογράφο Odeon Όπερα 1, στα πλαίσια του φεστιβάλ “Νύχτες Πρεμιέρας” στις 19.45.

Σκηνοθεσία: Πάολα Ρεβενιώτη, Paola Team Documentaries

Φωτογραφία: Βαγγέλης Τσάκας, Ελπινίκη Βουτσά, Αλέξανδρος Συνοδινός

Μοντάζ: Βαγγέλης Τσάκας, Αλέξανδρος Συνοδινός

Εμφανίζονται: Ντίνος Χριστιανόπουλος, Νανά, Θανάσης Σκρούμπελος, George Le Nonce, Κώστας Κανάκης, Παναγιώτης Ευαγγελίδης, Τέτα

Παραγωγή: Paola Team Documentaries, Παυλίνα Δράκου (2015 / Ελλάδα)

Διάρκεια: 58΄

Η πιο διασκεδαστική στιγμή της ημέρας (και ίσως και του φεστιβάλ) είναι χωρίς δεύτερη σκέψη τα «Καλιαρντά» της Πάολα Ρεβενιώτη. Είτε ξέρεις είτε όχι περί τίνος πρόκειται, το ντοκιμαντέρ αυτό αξίζει να το δεις χωρίς να το μετανιώσεις. Σε σχεδόν μια ώρα μεταφερόμαστε νοητά σε μια άλλη εποχή, σε έναν αθέατο ή και σε εξαιρετικές περιπτώσεις θεατό κόσμο των τράνς και των ομοφυλόφιλων της Αθήνας του ’80. Αν και μικρή τότε (στο 16 χρόνια όπως είπε και η ίδια) η Πάολα ήρθε σε επαφή με μια ιδιαίτερη γλώσσα, μια αντί-γλώσσα όπως λέγεται καλύτερα που αναπτύχθηκε μεταξύ εκείνων των κύκλων που ήθελαν να επικοινωνούν μεταξύ τους χωρίς να τους καταλαβαίνει κανένας άλλος που δεν βρίσκεται στους στενούς κόλπους της κοινότητας. Έτσι λοιπόν με λεξιπλασίες που προδίδουν ζοφερή φαντασία, λέξεις ξένες από τα Αραβικά, Τούρκικα, Γαλλικά, Ιταλικά κ.α που χρησιμοποιούνταν ελληνιστί, ή οτιδήποτε άλλο μπορούσε κανείς να σκαρφιστεί, όταν μίλαγε κάποιος καλιαρντά δεν τον καταλάβαινε κανένας μπάτσος και κανένας άλλος όσο και να χτυπιούνταν. Ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ και μια ενδιαφέρουσα μελέτη που πραγματοποιήθηκε με την παρουσία της ίδιας στην προβολή, ζωντάνεψε ολόκληρη την αίθουσα ενώ τα γέλια ίσως ακούγονταν μέχρι και την Πανεπιστημίου. Μετά την προβολή το κοινό είχε την ευκαιρία να την ρωτήσει ανοιχτά ο,τι ήθελε ενώ η ίδια έδωσε ειλικρινείς απαντήσεις χωρίς στημένες κουβέντες και πολύ αυθορμητισμό. Χωρίς περιττά λόγια θα κρατήσω σαν απόφθεγμα από την βραδιά την φράση της ίδιας :« Ο Έλληνας είναι αναρχικός στην καύλα του».

http://toutestin.com/2015/10/03/antapokrish-nyxtes-premieras-2015-part-two/