Περσέας και Slavko: «Οι οικογένειές μας χαίρονται που θα μπορέσουμε να υπογράψουμε το Σύμφωνο Συμβίωσης»

ΚΕΙΜΕΝΟ: PEOPLE GREECE

10/01/2016  07:00:46 μμ

Από τον Άγγελο Μήτση

Οι δύο σύντροφοι, μετά από τρία χρόνια κοινής ζωής και προβλήματα με το θέμα παραμονής του ΣέρβουSlavko στην Ελλάδα, ετοιμάζονται να υπογράψουν το Σύμφωνο Συμβίωσης.

Η πρώτη τους επαφή έγινε μέσω Internet. Από τότε έχουν συμπληρώσει ήδη τρία χρόνια σχέσης και συζούν σε ένα διαμέρισμα στην περιοχή Σφαγεία της Θεσσαλονίκης. Ο Περσέας είναι 41 ετών, ιδιωτικός υπάλληλος, ενώ ο Slavko 37 ετών και DJ. Η επέκταση του Συμφώνου Συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια υπερψηφίστηκε και πλέον ο Περσέας και ο Slavko θα είναι ένα από τα πρώτα ζευγάρια που θα το υπογράψουν!

Πόσο εύκολα δέχτηκε το φιλικό και οικογενειακό σας περιβάλλον τα δεδομένα της προσωπικής σας ζωής;

Περσέας: Ήμουν από τους τυχερούς που οι δικοί μου άνθρωποι το αποδέχτηκαν εύκολα. Και το οικογενειακό περιβάλλον και το φιλικό ακόμα περισσότερο. Το φιλικό δεν θα ήταν φιλικό, αν δεν το δεχόταν άλλωστε.

Slavko: Δεν μου ήταν πολύ δύσκολο να κάνω coming out, αλλά κατά κύριο λόγο το έκανα εμμέσως. Δεν έλεγα απευθείας πως είμαι γκέι, αλλά έλεγα ποιοι άνθρωποι μ’ αρέσουν και έτσι όλοι καταλάβαιναν. Ήμουν τυχερός, γιατί, ενώ είχα κυρίως straight φίλους, κανείς δεν με έκρινε και δεν με απώθησε.

Ήταν εύκολο για εσάς να συζητήσετε με τους γονείς σας για το σεξουαλικό σας προσανατολισμό; Το αποδέχτηκαν χωρίς εντάσεις;

Περσέας: Ήταν μια συζήτηση που άνοιξα εγώ. Ήταν εύκολο, γιατί ήξερα ότι το είχαν ήδη καταλάβει, οπότε απλά το επιβεβαίωσα. Το αποδέχτηκαν χωρίς να είναι επικριτικοί, και με το πέρασμα του χρόνου είναι όλο και πιο εξοικειωμένοι με την ιδέα.

Slavko: Εγώ δεν έχω γονείς. Η αδελφή μου, όταν το έμαθε, δυσκολεύτηκε στην αρχή. Δεν ήθελε να το δεχτεί. Μας πήρε περίπου ένα χρόνο μέσα από συζητήσεις και τώρα είναι ΟΚ.

Ο ένας έχει γνωρίσει την οικογένεια του άλλου;

Περσέας: Ναι, έχουμε γνωριστεί με την αδελφή του Slavko, αλλά δεν έχουμε αναπτύξει ιδιαίτερες σχέσεις, καθώς μένουμε μακριά.

Slavko: Έχω γνωρίσει και τους γονείς και τον αδελφό του. Το πιο αγχωτικό ήταν όταν πήγαμε πρώτη φορά σε οικογενειακό γιορτινό τραπέζι με τους γονείς και την οικογένεια του αδελφού του, γιατί, συν τοις άλλοις, δεν μιλάω σχεδόν καθόλου ελληνικά. Όλα πήγαν καλά όμως.

Έχει τύχει στο παρελθόν να υποστείτε bullying από συμμαθητές ή φιλικό περιβάλλον;

Περσέας: Στο σχολικό περιβάλλον υπήρχαν κάποια αρνητικά σχόλια, αλλά όχι κάτι πολύ σοβαρό. Στο στρατό υπήρχαν πιο έντονα φραστικά επεισόδια. Επίσης, λόγω του σεξουαλικού μου προσανατολισμού μπήκα στο στόχαστρο του διοικητή, με αποτέλεσμα να μου επιβάλλει ποινές για ασήμαντα πράγματα, που σε άλλους έκανε τα στραβά μάτια.

Slavko: Κατά περιόδους είχα υποστεί bullying στο σχολείο από συμμαθητές. Αυτό που θυμάμαι πιο έντονα είναι ότι είχαν δεχτεί άλλα παιδιά, πιο θηλυπρεπή, πολύ πιο έντονο bullying, όπως προσβλητικά σχόλια και αποκλεισμό από παρέες, κι αυτό με στενοχωρούσε πολύ όταν ακόμα δεν ήξερα πώς να αντιδράσω ή και φοβόμουν.

Συμβαίνει ακόμα και σήμερα να σας «κοιτάζουν περίεργα», όταν κυκλοφορείτε ανοιχτά ως ζευγάρι σε μέρη που δεν είναι gay friendly;

Περσέας: Σε κάποιες περιπτώσεις κοιτάζουν, συνήθως ξαφνιασμένα και λιγότερο περίεργα, γιατί δεν είναι εξοικειωμένοι με την εικόνα. Αλλά αυτές οι περιπτώσεις είναι όλο και λιγότερες.

Slavko: Στη Σερβία νιώθω μεγαλύτερη πίεση. Κυκλοφορώ πιο σφιγμένος. Νιώθω την ανάγκη πολλές φορές έξω να αγκαλιαστώ ή να περάσω το χέρι μου στον ώμο του Περσέα και δεν το κάνω. Και στο εργασιακό περιβάλλον αυτή η πίεση είναι ακόμα πιο έντονη εκεί. Στην Ελλάδα νιώθω πιο ελεύθερος, αλλά και πάλι όχι σε όλα τα μέρη. Νιώθω πιο ελεύθερος στο Κέντρο και στα μαγαζιά όπου πάμε να διασκεδάσουμε, αλλά όχι στις γειτονιές μακριά απ’ το Κέντρο. Δεν θυμάμαι πολλές φορές να μας κοιτάζουν έντονα, αλλά αισθάνομαι κάποιες φορές πως ο Περσέας αποφεύγει να κυκλοφορήσουμε ανοιχτά σαν ζευγάρι, ενώ σε άλλες περιστάσεις δεν έχει πρόβλημα. Θυμάμαι μια φορά που μας κοίταζαν δύο μεσήλικες με απορία, αλλά μάλλον σπάσαμε πλάκα που σάστισαν παρά ενοχληθήκαμε.

Τι ακριβώς κερδίσατε με τη νομιμοποίηση του Συμφώνου Συμβίωσης;

Περσέας: Κερδίσαμε το αυτονόητο: να μπορεί η σχέση μου να αναγνωρίζεται θεσμικά με όποιο άτομο επιλέγω εγώ, ανεξαρτήτως φύλου. Ο αποκλεισμός των ομοφύλων μου από τη δυνατότητα αυτή ήταν προφανής διάκριση. Λύνει πολλά πρακτικά ζητήματα, όπως στην περίπτωσή μας την άδεια παραμονής του Slavko.

Slavko: Μιλούσα με τους φίλους μου στη Σουηδία, την Ελβετία και αλλού, όπου υπάρχει γάμος ομόφυλων ζευγαριών, και αισθανόμουν ότι ζούσα ακόμα στην «απέναντι πλευρά», σε μια χώρα δηλαδή που δεν αναγνωρίζει τα ζευγάρια του ίδιου φύλου. Τώρα αισθάνομαι ότι είμαστε μαζί στο ίδιο «στρατόπεδο». Σίγουρα η ισότητα δεν είναι πλήρης χωρίς γάμο και τεκνοθεσία, αλλά έχει ανοίξει μια πόρτα. Υπάρχουμε κάπου. Πέρα από το συμβολικό, είναι και το πρακτικό: το Σύμφωνο λύνει κάποια καθημερινά ζητήματα, που αργά ή γρήγορα θα τα αντιμετωπίζαμε κι εμείς, όπως όλα τα ζευγάρια σε μακροχρόνια σχέση.

Τι αλλάζει στην καθημερινότητά σας;

Περσέας: Θα πάψουν οι περιορισμοί στην παραμονή του Slavko μαζί μου. Θα μπορούμε να συζούμε πια κανονικά. Επίσης, μου προσθέτει τη σιγουριά ότι, αν πάθω κάτι, ο Slavko θα είναι αυτόματα δίπλα μου, χωρίς ταλαιπωρίες και γραφειοκρατίες. Πολύ σημαντική είναι και η ψυχολογική διάσταση, γιατί πια δεν αισθανόμαστε ότι μας αγνοεί η πολιτεία.

Slavko: Το σημαντικό για μένα και ο λόγος που μπαίνουμε σε Σύμφωνο Συμβίωσης είναι το χειροπιαστό πρόβλημα της παραμονής μου. Δεν θα χρειάζεται πια ανά τρίμηνο να αλλάζω τόπο κατοικίας και να γυρνάω στη Σερβία. Και επιτέλους θα έχω δικαίωμα να δουλεύω, ή ακόμα κι αν δεν βρω δουλειά, να ασφαλιστώ μέσω του Περσέα που έχει σταθερή δουλειά. Ευτυχώς, δεν μας έχει τύχει κάποιο πρόβλημα υγείας, για να χρειαστεί ο ένας να συνοδέψει τον άλλο στα νοσοκομεία, αλλά ξέρω περιπτώσεις που χρειάστηκε κάτι τέτοιο και ήταν πρόβλημα η γραφειοκρατία.

Είστε ικανοποιημένοι ή θα θέλατε αυτό να επεκταθεί σύντομα σε νομιμοποίηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών και τη δυνατότητα υιοθεσίας παιδιών, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες;

Περσέας: Έγινε ένα σημαντικό πρώτο βήμα εμπρός, αλλά είναι απλά η αρχή. Φυσικά και πρέπει να θεσπιστεί και πολιτικός γάμος με τεκνοθεσία, όπως στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Γιατί, αν μείνουμε μόνο σ’ αυτό, η ισότητα είναι ελλιπής.

Slavko: Φυσικά και πρέπει να επεκταθεί στο γάμο και την τεκνοθεσία. Για μας, που έχουμε συνδυάσει την Ελλάδα και την ομοφυλοφιλία τόσο στενά, είναι πολύ περίεργο που αυτό καθυστέρησε τόσο, τη στιγμή που η Ελλάδα είναι ένα από τα παλιότερα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πολλές φορές λέμε: «Η ελληνική κοινωνία δεν είναι έτοιμη»! Είναι τελικά ή όχι;

Περσέας: Απ’ ό,τι φαίνεται, η κοινωνία όχι μόνο είναι έτοιμη, αλλά και είναι και πολύ δεκτική. Αντίθετα, οι πολιτικοί έχουν αδικαιολόγητες αγκυλώσεις με τη λογική του πολιτικού κόστους, ενώ θα έπρεπε να ηγούνται. Πρέπει επιτέλους να καταλάβουν ότι περισσότερο χάνουν ψήφους προσπαθώντας να ικανοποιήσουν τα συντηρητικότερα κομμάτια της κοινωνίας παρά κερδίζουν.

Slavko: Εμένα μου φαίνεται αστείο αυτό, όταν το ακούω από Έλληνες. Δείτε τι γίνεται στο Pride του Βελιγραδίου, όπου οι περισσότεροι φοβούνται να πάνε, και τι γίνεται στο Pride της Θεσσαλονίκης, όπου κατεβαίνει όλη η πόλη και γίνεται μια μεγάλη γιορτή. Να με ρωτήσετε αν η Σερβία δεν είναι έτοιμη, να σας πω ναι, αλλά η Ελλάδα; Κάθε καλοκαίρι έρχονται οι γκέι φίλοι μου απ’ τη Σερβία και τη Βοσνία, για να ζήσουν καλοκαιρινούς έρωτες. Κάπως έτσι ξεκίνησε και η δικιά μου περίπτωση. Απλά στην Ελλάδα παίζει ρόλο και το γεγονός πως η Εκκλησία είναι ισχυρή, με αποτέλεσμα η κοινή γνώμη να καθοδηγείται. Όμως, η Εκκλησία λέει κι άλλα πράγματα που δεν τα ακολουθεί ο κόσμος, όπως η νηστεία ή η αποχή από το σεξ πριν το γάμο. Γιατί κολλάμε σ’ αυτό;

Σκεφτήκατε ποτέ να φύγετε στο εξωτερικό, για να μπορέσετε να επισημοποιήσετε εκεί τη σχέση σας;

Περσέας: Το σκεφτήκαμε, αλλά είχε κι αυτό τις πρακτικές του δυσκολίες, γιατί κανείς μας δεν ήταν ποτέ μόνιμος κάτοικος άλλης χώρας. Και στο κάτω κάτω δεν θα έπρεπε να καταφεύγουμε σε τέτοια τεχνάσματα. Έχουμε δικαίωμα ως πολίτες να αντιμετωπιζόμαστε ισότιμα από τη χώρα στην οποία ζούμε.

Slavko: Μου είχε προτείνει ένας φίλος μου από ευρωπαϊκή χώρα, όπου ο γάμος έχει επεκταθεί και στα ομόφυλα ζευγάρια, να κάνουμε λευκό γάμο. Κάποια στιγμή το σκεφτόμουν, για να πω την αλήθεια, αλλά δεν ήθελα λόγω του Περσέα κι επειδή πιστεύαμε ότι το Σύμφωνο θα ερχόταν πιο γρήγορα στην Ελλάδα. Περιμέναμε πολύ περισσότερο απ’ όσο νομίζαμε.

Στη Σερβία τι ισχύει για τα ομόφυλα ζευγάρια;

Slavko: Δεν υπάρχει καμία αναγνώριση και από το 2006 πήγαμε κι ένα βήμα πίσω. Ο γάμος ορίστηκε στο Σύνταγμα ως ένωση μεταξύ ανθρώπων διαφορετικού φύλου, αποκλείοντας έτσι τα ομόφυλα ζευγάρια. Από το 2014, που ισχύει το Σύμφωνο Συμβίωσης στην Κροατία, πολλοί Σέρβοι, που έχουν και κροατική υπηκοότητα, κάνουν Σύμφωνο Συμβίωσης εκεί, αλλά δεν αναγνωρίζεται στη Σερβία.

Οι οικογένειές σας πώς αντέδρασαν όταν έμαθαν πως θα υπογράψετε το Σύμφωνο;

Περσέας: Συγκαταβατικά, γιατί γνώριζαν τις πρακτικές δυσκολίες της μη αναγνώρισης της συμβίωσής μας.

Slavko: Οι δικοί μου το περίμεναν, γιατί ξέρουν κι άλλους γνωστούς μου που το έκαναν στη Σουηδία και στην Ελβετία, αλλά και γιατί ήξεραν το πρόβλημα της παραμονής μου.

Κατά τη γνώμη σας, τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια θα πρέπει να μεγαλώνουν παιδιά;

Περσέας: Πρέπει να έχουν το δικαίωμα. Από τη στιγμή που κάποιοι θέλουν να το κάνουν, είναι διάκριση να μην τους επιτρέπεται λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Εξάλλου πολλά ομοφυλόφιλα ζευγάρια ήδη μεγαλώνουν παιδιά. Το θέμα είναι τα παιδιά αυτά να έχουν τη θεσμική προστασία που έχουν και αυτά των ετερόφυλων ζευγαριών.

Slavko: Οι γονείς μπορεί να είναι καλοί ή κακοί, αλλά αυτό δεν έχει να κάνει με το αν είναι straight ή γκέι. Λένε πολλές φορές «μα θα το κοροϊδεύουν στο σχολείο που έχει γονείς γκέι ή λεσβίες». Υπάρχουν πολλοί τρόποι να στιγματίσεις κάποιον. Το στίγμα πρέπει να πολεμήσουμε.

Θεωρείτε πως ένα ομόφυλο ζευγάρι μπορεί να δώσει σε ένα παιδί όλα όσα χρειάζεται για να μεγαλώσει;

Περσέας: Αυτό που χρειάζεται ένα παιδί για να μεγαλώσει είναι αγάπη και ένα σταθερό περιβάλλον κι αυτό μπορούν να του το προσφέρουν οι γονείς του, ανεξάρτητα από το αν είναι ομόφυλοι ή ετερόφυλοι.

Slavko: Ένα ομόφυλο ζευγάρι μπορεί να δώσει σε ένα παιδί ό,τι και ένα ετερόφυλο, για να μην πω και κάτι παραπάνω, για δύο λόγους: Πρώτον, γιατί το ίδιο το ζευγάρι είναι ένα ζωντανό παράδειγμα διαφορετικότητας και, δεύτερον, γιατί το ομόφυλο ζευγάρι δεν μπορεί να αποκτήσει παιδί από ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, αποκτά παιδί γιατί το έχει πάρει απόφαση και το θέλει.

Πιστεύετε πως είναι πιο δύσκολο και απαιτητικό το έργο που καλούνται να κάνουν ως γονείς ένα ζευγάρι ομόφυλο;

Περσέας: Είναι, γιατί είναι οι κοινωνικές συνθήκες πιο δύσκολες. Πρέπει να δώσουν στο παιδί τους να καταλάβει ότι είναι ισότιμο με τα άλλα που έχουν μπαμπά και μαμά, ενώ αυτό έχει δύο μπαμπάδες ή δύο μαμάδες.

Slavko: Η ζωή γενικά του ομόφυλου ζευγαριού είναι πιο δύσκολη και απαιτητική, λόγω της ομοφοβίας στην κοινωνία. Ως γονείς δε χρειάζεται να κάνουν κάτι παραπάνω πέρα από το να δείξουν αγάπη χωρίς όρους.

Έχετε σκεφτεί κάποια στιγμή να αποκτήσετε δικό σας παιδί;

Περσέας: Όχι προς το παρόν.

Slavko: Δεν νομίζω ότι είμαι σε φάση να γίνω μπαμπάς. Τουλάχιστον όχι ακόμα.

Θα προτιμούσατε να υιοθετήσετε παιδί ή να αποκτήσετε μέσω παρένθετης μητέρας με δικό σας γενετικό υλικό;

Περσέας: Υποθετικά μιλώντας, αν κάποια στιγμή το αποφασίσουμε, εγώ θα προτιμούσα την τεκνοθεσία.

Slavko: Κι εγώ θα προτιμούσα να τεκνοθετήσουμε. Σημασία στη γονεϊκότητα δεν έχει το γενετικό υλικό, αλλά ο ρόλος που επιτελεί ο καθένας μας ως γονιός.

Ο Kant είχε γράψει πως «η ελευθερία του ενός σταματά εκεί που αρχίζουν να θίγονται τα όρια της ελευθερίας των άλλων». Αισθάνεστε «ελεύθεροι» πλέον;

Περσέας: Αισθάνομαι φυσικά πιο ελεύθερος από πριν. Το να μου προσδιορίζουν οι άλλοι με ποιον έχω δικαίωμα να συνάψω σχέση ήταν σίγουρα παραβίαση της ελευθερίας μου. Αντίθετα, η επέκταση του Συμφώνου σε όλους δεν περιορίζει την ελευθερία των ετεροφυλόφιλων.

Slavko: Είναι δικαίωμά μου να αναπτύσσω ελεύθερα την προσωπικότητά μου με όποιο σύντροφο θέλω, χωρίς να μου επιβάλλει άλλος τις νόρμες του και χωρίς να του τις επιβάλλω κι εγώ.

Όλα τα νέα, πλούσιο ρεπορτάζ, καθημερινές στιγμές διασήμων και ξεχωριστές στιγμές καθημερινών ανθρώπων στο People, που κυκλοφορεί αυτή την Κυριακή, μαζί με το Πρώτο Θέμα.