Η θεσμοθέτηση του γάμου μεταξύ ομοφυλοφίλων, ο οποίος αναγνωρίστηκε από το γαλλικό Κοινοβούλιο στις 23 Απριλίου, πυροδότησε τις έντονες αντιδράσεις κύκλων της Καθολικής Εκκλησίας, της ακροδεξιάς αλλά και της ίδιας της αντιπολίτευσης.
«Η ελληνική κοινωνία είναι βαθιά ομοφοβική, κάθε τι διαφορετικό προκαλεί τρόμο. Στα περισσότερα ζευγάρια η μη βιολογική μητέρα δεν αναγνωρίζεται πουθενά και φυσικά όχι στο σχολείο»Ο νόμος αυτός ανοίγει το δρόμο στο δικαίωμα της τεκνοθεσίας στα ομόφυλα ζευγάρια, σημείο στο οποίο στήριξαν τις αντιδράσεις τους οι επικριτές του νομοσχεδίου ανασύροντας το επιχείρημα της βιολογικής φύσης της οικογένειας και κατ' επέκταση της υπεράσπισης της ψυχικής υγείας των παιδιών.
Στην πραγματικότητα, αυτές οι διαφορετικές οικογένειες υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια παρά το νομικό κενό όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά και στη χώρα μας. Παρά τις αντίξοες συνθήκες, οι «Οικογένειες του ουράνιου τόξου», όπως ονομάζονται σε όλη την Ευρώπη, αρχίζουν να δείχνουν τα χρώματά τους. Τι θα γινόταν λοιπόν αν προτεινόταν εδώ ένα τέτοιο νομοσχέδιο και πόσο έτοιμη είναι η ελληνική κοινωνία να δεχτεί τη διαφορετικότα; Η Χάρις Αθανασίου*, μέλος της αυτοδιαχειριζόμενης οργάνωσης «Οικογένειες ουράνιο τόξο» και μητέρα τριών παιδιών, που τα μεγαλώνει με τη σύντροφό της, παρουσιάζει στην «Ε» κάποιες πτυχές μιας κρυφής πραγματικότητας.
Με δύο μητέρες
«Τόσο ανύπαρκτη είναι η πιθανότητα ένα παιδί να μεγαλώνει με δύο μαμάδες που μια μέρα στο ποδόσφαιρο ένας συμπαίκτης του ρώτησε το γιο μου, ηλικίας τότε 5 ετών, γιατί πηγαίνει μόνο η μαμά του στο γήπεδο και γιατί δεν έρχεται ποτέ ο μπαμπάς του. Ο γιος μου του απάντησε: "Δεν έχω μπαμπά". Το άλλο αγόρι τον κοίταξε με απορία και τον ξαναρώτησε: "Πέθανε;". Ο γιος μου απάντησε: "Δεν πέθανε, απλώς δεν είχα ποτέ". Και το άλλο αγόρι με σιγουριά του ανταπάντησε: "Αυτό είναι αδύνατον! Σίγουρα πέθανε και δεν στο είπαν για να μη στεναχωρηθείς". Τα μεγαλύτερά παιδιά μας πάλι αποφεύγουν να πληροφορούν τους συμμαθητές τους για το είδος της οικογένειάς τους και αυτό τα βαραίνει πολύ ψυχολογικά, σαν να κρύβουν ένα ένοχο μυστικό για το οποίο όμως δεν έχουν καμία ευθύνη. Είναι ένας φαύλος κύκλος: όσο δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για τις οικογένειές μας τόσο οι περισσότερες θα μένουν "στην ντουλάπα" και καμιά αλλαγή δεν πρόκειται να συμβεί».
Σε πείσμα της έλλειψης οποιουδήποτε κανονιστικού πλαισίου, οι λεσβίες βρίσκουν τρόπους για να δημιουργήσουν οικογένεια, πράγμα πολύ πιο δύσκολο για τα γκέι ζευγάρια. «Οι οικογένειες αυτές αποτελούνται κυρίως από ζευγάρια λεσβιών που απέκτησαν παιδιά ή παιδί μαζί, λεσβίες και τρανς που είχαν παιδιά από προηγούμενο γάμο, και λεσβίες που μπήκαν στη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης χωρίς σταθερή σύντροφο. Το θέμα της δημιουργίας οικογένειας από ένα ζευγάρι αντρών προϋποθέτει την ύπαρξη παρένθετης μητέρας και ένα αρκετά μεγάλο χρηματικό ποσόν. Οσα ζευγάρια πριν από την οικονομική κρίση είχαν μια τέτοια επιθυμία σήμερα είναι σχεδόν αδύνατον να την πραγματοποιήσουν», εξηγεί η κ. Αθανασίου.
Ο δεύτερος γονιός
Ο αριθμός των ομογονεϊκών οικογενειών δεν είναι γνωστός. Πάντως, σύμφωνα με την κ. Αθανασίου, «το πρώτο γνωστό σε εμάς ζευγάρι γυναικών που έκαναν παιδί με μέθοδο τεχνητής αναπαραγωγής έχουν σήμερα ένα γιο 13 χρόνων. Δεν μιλάμε δηλαδή για κάτι νέο». Παρ' όλα αυτά, η ελληνική κοινωνία και οι θεσμοί της κλείνουν επίμονα τα μάτια. «Η ελληνική κοινωνία είναι βαθιά ομοφοβική, κάθε τι διαφορετικό προκαλεί τρόμο. Στα περισσότερα ζευγάρια η μη βιολογική μητέρα δεν αναγνωρίζεται πουθενά και φυσικά όχι στο σχολείο. Ακόμα και αν κάποια ζευγάρια έχουν ενημερώσει για το είδος της οικογένειάς τους -κάτι που δεν συμβαίνει πολύ συχνά- το σχολείο και οι εκπαιδευτικοί το αποσιωπούν σαν να μην το άκουσαν ποτέ και έτσι έχουμε συχνά ευτράπελα όπου η νηπιαγωγός ρωτάει τη βιολογική μητέρα πόσο της κοστίζει το μήνα η σύντροφός της, αφού μόνο ως babysitter μπορεί να την αναγνωρίσει και όχι ως δεύτερη μητέρα».
Το επιχείρημα που θέλει τα παιδιά των ομογονεϊκών οικογενειών να είναι εκτεθειμένα σε ψυχολογικά προβλήματα έχει πρόσφατα καταρριφθεί από έρευνες, όπως αυτή που εξέδωσε το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ τον Μάρτιο, με τον τίτλο «Τα παιδιά με γκέι γονείς είναι το ίδιο χαρούμενα». «Η αναπαραγωγική διαδικασία δεν σε κάνει αυτόματα και γονιό.
Αγάπη θέλουν τα παιδιά
Η έννοια της γονεϊκότητας απαιτεί μια δέσμευση πέρα από όλα τα άλλα. Π.χ. ένα ζευγάρι που κατέφυγε σε τράπεζα σπέρματος ή ωαρίων για να γίνουν γονείς δεν είναι γονείς; Ή οι άνθρωποι εκείνοι που υιοθετούν και μεγαλώνουν παιδιά είναι λιγότερο γονείς από τους βιολογικούς; Κανένα παιδί ομογονεϊκής οικογένειας δεν ήρθε στον κόσμο τυχαία, αλλά μετά από συνειδητή απόφαση, έτσι ποτέ τα παιδιά μας δεν νιώθουν ότι μπορεί να είναι ανεπιθύμητα. Ικανή και αναγκαία συνθήκη για να μεγαλώσει ένα παιδί είναι να υπάρχει αγάπη στην οικογένειά του».
«Σε ένα ζευγάρι λεσβιών με παιδί, αν ας πούμε η βιολογική μητέρα πεθάνει, το παιδί αυτό πηγαίνει σε συγγενικό πρόσωπο μέχρι έκτου βαθμού συγγένειας και δεν μένει με τη δεύτερη μητέρα του, περισσότερα δικαιώματα έχει πάνω σε αυτό το παιδί ένας εντελώς ξένος παρά ο άνθρωπος που το μεγαλώνει από τη πρώτη στιγμή της ζωής του. Ζητήματα όπως η αναγνώριση του γονεϊκού ρόλου του δεύτερου γονιού μέσω της υιοθεσίας των παιδιών των συντρόφων μας, έχουν ουσιαστική σημασία για μας».
Στην Ελλάδα δεν έχει ανοίξει ποτέ σοβαρός δημόσιος διάλογος για το θέμα του γάμου και της τεκνοθεσίας. Μάλιστα, το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης του 2008 αποκλείει ρητά τα ομόφυλα ζευγάρια, ενώ οι γάμοι που τελέστηκαν στην Τήλο το 2009 πήραν το χαρακτήρα μιας γραφικής εξαίρεσης.
«Η εμπειρία άλλων χωρών, π.χ. της Ισπανίας, μας έχει δείξει ότι όταν υπάρχει νομικό πλαίσιο για τις ομογονεϊκές οικογένειες, πολλά ζευγάρια που πριν δεν θα τολμούσαν να σκεφτούν την πιθανότητα να γίνουν γονείς, μεγαλώνουν σήμερα τα παιδιά τους και ζουν ευτυχισμένοι. Συνήθως λέγεται ότι πρώτα πρέπει να ωριμάσει η κοινωνία και μετά να γίνουν και νομικές αλλαγές σε κάποια ζητήματα· στο συγκεκριμένο θέμα, οι νομικές αλλαγές έδωσαν στην κοινωνία να καταλάβει ότι οφείλει να αλλάξει».
** Ψευδώνυμο, για ευνόητους κοινωνικούς και νομικούς λόγους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Εδώ σχολιάζεις εσύ - Comment Here
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.