Κείμενο της Λεσβιακής Ομάδας Αθήνας που διαβάστηκε στην εκδήλωση/συζήτηση του Χιπχοπ Καφενέ στις 17 Ιουλίου 2014: "Σεξισμός και Ομοφοβία στο ελληνικό Hip Hop"
Eίμαστε σήμερα εδώ, κάποιες γυναίκες από τη Λεσβιακή Ομάδα Αθήνας μετά από πρόσκληση του χιπχοπ καφενέ που στεγάζεται στην εργατική λέσχη Περιστερίου, και με αφορμή και τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στο 18ο αντιρατσιστικό φεστιβάλ. Στα πλαίσια του Φεστιβάλ φέτος συμμετείχαν και χιπχοπ καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων ο 12ος πίθηκος. To Σάββατο το βράδυ, λίγες ώρες πριν την εμφάνιση του συγκεκριμένου καλλιτέχνη, μια ομάδα ατόμων του φεμινιστικού και ΛΟΑΤΚ κινήματος διαμαρτυρήθηκαν στην επιτροπή του φεστιβάλ, σε μια άκαρπη προσπάθεια να αποφευχθεί η αναπαραγωγή σεξιστικού, μισογυνικού και ομοφοβικού λόγου, σε ένα φεστιβάλ που μάχεται για αντιφασισμό και αντιρατσισμό.
Παραγκωνίζοντας συνειδητά τη λύπη και το θυμό μας, που εκφράστηκε ποικιλοτρόπως απέναντι στο φεστιβάλ για αυτή την επιλογή, είμαστε εδώ απόψε μιας και θεωρούμε σημαντικό το διάλογο και τη ζύμωση ανάμεσα σ’ εμάς, μια φεμινιστική λεσβιακή ομάδα και τ@ς ίδι@ς τ@ς χιπχοπ καλλιτέχν@ς, σε μια προσπάθεια να ανοίξει ένας δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ φεμινιστικού λόγου και χιπχοπ.
Eάν η ιδεολογική βάση του χιπχοπ είναι οι ελευθεριακές ιδέες και αποτελεί, όπως πολλ@ καλλιτέχν@ς ισχυρίζονται, μια ξεκάθαρα πολιτική κουλτούρα με αντεθνικιστική και αντιφασιστική κατεύθυνση που μάχεται κάθε μορφή εξουσίας (γιατί εμείς για αυτό το χιπχοπ θέλουμε να μιλήσουμε), της εξουσίας που οικοδομείται γύρω από την κοινωνική τάξη, το χρώμα του δέρματος, τη μετανάστευση κτλ, μας εξοργίζει το γεγονός ότι το φύλο και η σεξουαλικότητα δεν εντάσσονται σε αυτό. Μας εξοργίζει ακόμη περισσότερο να βλέπουμε στα πλασία της χιπχοπ κουλτούρας να προβάλλεται ο σεξιστικός, μισογυνικός και ομοφοβικός λόγος ως το κατεξοχήν μέσο αμφισβήτησης άλλων μορφών εξουσίας και υποτίμησης τ@ αντιπάλου.
Οι κοινωνίες μέσα στις οποίες έχουμε μεγαλώσει όλ@ είναι βαθιά πατριαρχικές. «Η πατριαρχία είναι το κοινωνικό σύστημα στο οποίο οι άντρες είναι η αρχή, το κύρος, η εξουσία και το επίκεντρο. Είναι η άνιση κατανομή ισχύος και η άνιση σχέση μεταξύ αντρών και γυναικών, με τις γυναίκες να καταπιέζονται συστημικά και ουσιαστικά» (Καμένα Σουτιέν.) Αλλά δεν είναι μόνο οι γυναίκες που καταπιέζονται από την πατριαρχία. Συστηματικά οι άντρες διδάσκονται ότι η αρρενωπότητά τους κινδυνεύει εάν αποκλίνουν έστω και λίγο από τα στερεότυπα που η πατριαρχική κοινωνία προτάσσει ως μη αντρικά. Και παρότι το χιπχοπ θεωρείται ένα είδος μουσικής με έντονη ταξική συνείδηση και στίχους που εναντιώνονται σε σημαντικές κοινωνικές καταπιέσεις, δυστυχώς έχει συνδεθεί αναμφισβήτητα με ορισμένες εκφράσεις στρέητ αρρενωπότητας, τόσο σκληρής και επιθετικής, η οποία καταπιέζει όχι μόνο τις γυναίκες cis και τρανς, αλλά και τους μη μάτσο άντρες, τους θηλυπρεπείς άντρες, τους πούστηδες, και όλ@ όσ@ δε συμμορφώνονται στις επιταγές της.
Είπαμε προηγουμένως ότι είμαστε εδώ απόψε σε μια προσπάθεια να ανοίξει ένας δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ φεμινιστικού λόγου και χιπχοπ. Είμαστε επίσης εδώ, γιατί οι δρόμοι μας όλο και πιο συχνά τον τελευταίο καιρό συναντιούνται. Στο αντιρατσιστικό φεστιβάλ, στις αντιρατσιστικές πορείες, σε φεστιβάλ σεξουαλικότητας, στις πορείες στο Κερατσίνι μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, αντιστεκόμαστε και μαχόμαστε κι εμείς, όπως και πολλοί πλέον μουσικοί της χιπχοπ σκηνής, ενάντια στο φασισμό. Δε θα αδιαφορήσουμε και δε θα θεωρήσουμε συμμάχους μας στην μάχη κατά του φασισμού και του ρατσισμού, ανθρώπους, ομάδες και μουσικά σχήματα που έχουν ως βασική μέθοδο το να μειώνουν τους κοινούς μας αντιπάλους χρησιμοποιώντας την τακτική της θηλυκοποίησης του Άλλου, μια τακτική που έχει βαθιά τις ρίζες της σε μισογυνικές, σεξιστικές και ομοφοβικές βάσεις.
Με άλλα λόγια, αντιδρούμε όταν στους κοινούς μας χώρους συνάντησης, αλλά και όχι μόνο, τραγουδάει ένας ράπερ, του οποίου οι στίχοι προτρέπουν από τη μία:
«ξεφτιλίστε τον ρουφιάνο, φόλα σ’ όποιον φόλιασε του γείτονα τον σκύλο» και από την άλλη λέει «κι αφού ξέχασες ποιος είσαι σε βάζω στις αδερφές, κι είναι πολλές», «κάντους να σε βλέπουν σαν θηλυκό όχι σαν μουνί». Ή όταν ακούμε στίχους που λένε πόσο «γαμάτε τους κώλους του αντίπαλου crew» ή «πόσο για τον πούτσο είναι οι γκόμενες σας/τους». Ξεφτιλίζουν την ιστορικο-πολιτισμική θέση της γυναίκας –ως κατώτερης κοινωνικά- και τις λεσβιακές και τρανς μας ταυτότητες εντός των οποίων η παθητικότητα δεν συνιστά κατωτερότητα ή τιμωρητική πρακτική.
Οι λέξεις φέρουν νοήματα, που αποτυπώνουν μια πραγματικότητα και εμείς θέλουμε ν’ αλλάξουμε αυτή την πραγματικότητα, άρα και τις λέξεις της. Οι λέξεις έχουν δύναμη. Μπορούν να πληγώσουν, να εμπνεύσουν, να πωρώσουν, να πολιτικοποιήσουν, να αναπαράγουν (ή να διακόψουν) μια σεξιστική και ομοφοβική πραγματικότητα. Η οικειοποίηση μιας λέξης όπως για παράδειγμα «είμαι νταλίκα, τράβελο, αδερφή, τσουλάκι» πρέπει να ξεκινά στο πλαίσιο του αυτοπροσδιορισμού κάποι@ και από κει και μόνο εκεί να αρχίζει να διαφοροποιείται η κοινωνική της χρήση. Με λίγα λόγια το ποι@ χρησιμοποιεί μια λέξη και από ποια θέση μιλάει πρέπει να μας προβληματίζει διαρκώς.
Ο ρατσισμός, σήμερα στον τόπο αυτό έχει πολλές μορφές, ο φασισμός απειλεί τα σχολεία, τις γειτονιές, κυνηγάει τ@ς μετανάστ@ς, τ@ς αναρχικ@, τ@ς αριστερ@ς, τ@ς αντιφασίστ@ς, αλλά και τους πούστηδες, τα τρανς άτομα, τις λεσβίες, πολλ@ εκ των οποίων είναι και μετανάστ@ς, και αριστερ@ς και ανάρχικ@ς και αντιφασίστ@ς. Μέσα από την αντίστασή μας όμως απέναντι στο φασισμό, αλλά και ξέχωρα από αυτήν, για εμάς εδώ προκύπτει και ένα άλλο, καθόλου δευτερεύον ανθρώπινο ερώτημα: Πώς θα δώσουμε τη δυνατότητα στους ανθρώπους να ζήσουν με ένα φύλο χωρίς εξαναγκασμούς; Χωρίς την απαίτηση να ανταποκρίνονται στην αντίληψη που έχει κάποιος άλλος, [το σχολείο, η οικογένεια, η κοινωνία, ο γείτονας, @ αγαπημέν@ μας ράπερ] για το τι καθορίζει αυτό το φύλο; (Τζούντιθ Μπάτλερ)
Σας καλούμε, λοιπόν, να θέσετε κι εσείς στους εαυτούς σας και τις εαυτές σας το ίδιο ερώτημα, να επανεξετάσετε το μισογυνισμό, το σεξισμό και την ομοφοβία της χιπχοπ, όπως προσπαθούμε να κάνουμε και εμείς με το δικό μας, και να πάρετε θέση κατά της ομοφοβίας, του σεξισμού και της τρανσφοβίας.
17/07/2014, Λεσβιακή Ομάδα Αθήνας
Εργατική Λέσχη Περιστερίου
Επεξηγήσεις:
- Για το @: Η χρήση του συμβόλου ‘@’ γίνεται στις γλώσσες που έχουν έμφυλες
εκφράσεις (Ελληνικά, Ισπανικά κ.ο.κ.). Προκειμένου να χρησιμοποιούμε γλώσσα
χωρίς αποκλεισμούς ή αυθαίρετα συμπεράσματα, πολλές φορές το σύμβολο ‘@’
αντικαθιστά το σημείο εκείνο της λέξης που δίνει την έμφυλη χροιά.
εκφράσεις (Ελληνικά, Ισπανικά κ.ο.κ.). Προκειμένου να χρησιμοποιούμε γλώσσα
χωρίς αποκλεισμούς ή αυθαίρετα συμπεράσματα, πολλές φορές το σύμβολο ‘@’
αντικαθιστά το σημείο εκείνο της λέξης που δίνει την έμφυλη χροιά.
- Cis / Trans & Trans*: Λατινικοί όροι. Το cis σημαίνει “από την ίδια μεριά” ενώ το trans σημαίνει “από την άλλη μεριά”. Χρησιμοποιείται με την ίδια λογική του hetero- / homo-. Η χρήση του trans* με τον αστερίσκο γίνεται για να εννοηθούν όλοι οι σχετικοί όροι που χρησιμοποιούνται από την τρανς κοινότητα (transgender, transsexual κ.ο.κ.).
Πέμπτη βράδυ και η ταράτσα της Εργατικής Λέσχης Περιστερίου στη λεωφόρο Θηβών ήταν γεμάτη. Περισσότερα από 100 άτομα συμμετείχαν στη συζήτηση του χιπ χοπ καφενέ με θέμα την ομοφοβία και τον σεξισμό στο ελληνικό χιπ χοπ, ενώ αρκετοί ήρθαν μετά το τέλος της πορείας για την Παλαιστίνη. Πολλοί ΜCs (όπως αποκαλούνται όσοι ραπάρουν με ρίμες), ακροατές και ακροάτριες του χιπ χοπ, άτομα και ομάδες από ΛΟΑΤΚ κινήματα (Λεσβίες – Ομοφυλόφιλοι – Αμφισεξουαλικοί – Τρανς – Κουίρ), αριστεροί και αριστερές, κόσμος της γειτονιάς που μέσα από τη λέσχη συμμετέχει σε αντιφασιστικές, κοινωνικές και αλληλέγγυες δράσεις.
Επιτροπές λογοκρισίας
«Το ότι μέσα στο κατακαλόκαιρο συναντιόμαστε τόσοι άνθρωποι και συζητάμε, δείχνει πολλά» ξεκίνησαν οι διοργανωτές, με την παραδοχή ότι δεν είναι ειδικοί ούτε θέλουν να φτιάξουν μια επιτροπή λογοκρισίας. «Αυτό που μας ενδιαφέρει ως χιπ χοπ καφενές είναι να βάλουμε ένα λιθαράκι στην προσπάθεια σύνδεσης της ελληνικής χιπ χοπ κοινότητας με τα κινήματα που ξεσπούν στις γειτονιές μας» εξήγησαν, θέτοντας ερωτήματα που πηγαίνουν πέρα από το ποιος ράπερ είπε τι.
Ενα από αυτά είναι το πώς γίνεται κάποιος να θεωρείται αντιφασίστας και σκεπτόμενος MC, εκπρόσωπος του λεγόμενου «συνειδητού ραπ» (σε αντίστιξη με το εμπορικό ραπ των κυριλέ σκυλάδικων) και ταυτόχρονα να αναπαράγει μισογυνικά και ομοφοβικά κλισέ με το άλλοθι ότι «έτσι είναι η κουλτούρα του χιπ χοπ, τι να κάνουμε;» Ενα άλλο ερώτημα είναι το πώς θα γίνει το χιπ χοπ που σκέφτεται διαφορετικά να σταθεί στο πλευρό μαχόμενων κινημάτων ενάντια στη φυσική βία και τις διακρίσεις που δέχονται γυναίκες και ΛΟΑΤΚ άτομα.
Πρώτος πήρε τον λόγο ο ράπερ Τiny Jackal ή αλλιώς Θανάσης Περράκης, φίλος του Παύλου Φύσσα και πρωτεργάτης της ομάδας «Δεν ξεχνάμε», που δημιουργήθηκε στη μνήμη του αντιφασίστα ράπερ τον οποίο δολοφόνησαν οι νεοναζί.«Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη παιδείας» παραδέχτηκε, εξηγώντας ότι η χρήση υποτιμητικών χαρακτηρισμών εγγράφεται στη λογική τού «battle» – της λεκτικής αντιπαράθεσης μεταξύ MCs. «Το ότι οι λέξεις πληγώνουν και προσβάλλουν είναι κάτι που οι ράπερ πολλές φορές καταλαβαίνουν εκ των υστέρων» είπε με απολογητική και συμφιλιωτική διάθεση ο Tiny Jackal, αναγνωρίζοντας ότι «έτσι έμαθα, έτσι κάνω, μακάρι να υπήρχε άλλος τρόπος».
Η δύναμη των λέξεων
Αυτόν τον «άλλο τρόπο» επιχείρησαν να αναδείξουν δεκάδες ομιλήτριες και ομιλητές σε μια συζήτηση που διήρκεσε σχεδόν τρεις ώρες και που, πέρα από τις παραφωνίες και εντάσεις, είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον. «Οι λέξεις φέρουν νοήματα που εκφράζουν μια πραγματικότητα και εμείς θέλουμε ν’ αλλάξουμε αυτή την πραγματικότητα, άρα και τις λέξεις της. Οι λέξεις έχουν δύναμη. Μπορούν να πληγώσουν, να εμπνεύσουν, να πωρώσουν, να πολιτικοποιήσουν, να αναπαράγουν (ή να διακόψουν) μια σεξιστική και ομοφοβική πραγματικότητα» ειπώθηκε μεταξύ άλλων στην παρέμβαση της Λεσβιακής Ομάδας Αθήνας (το πλήρες κείμενο αναρτημένο στο www.loa.gr).
«Ως τρανς γυναίκα δεν έχω την πολυτέλεια να μη με απασχολεί η τρανσφοβία που βιώνω από τα έξι μου» είπε εκπρόσωπος της ομάδας Queer Trans, εισάγοντας στη συζήτηση το θέμα των διακρίσεων λόγω ταυτότητας φύλου.
Βιώματα από την εφηβεία του στη Βόρεια Ελλάδα μετέφερε νεαρός ομιλητής, ενθυμούμενος ότι οι χιπ χοπάδες της μικρής του πόλης ήταν αυτοί που τον μείωναν και τον εκφόβιζαν όντας θηλυπρεπές αγόρι. Συναισθηματικά φορτισμένη ήταν η παρέμβαση του ράπερ Βλάση από τους Productive, που, αφού ευχαρίστησε από καρδιάς όσες και όσους μίλησαν για όσα τον βοήθησαν να μάθει και να συνειδητοποιήσει, έδωσε ένα φιλί στο αγόρι που είχε υποστεί bullying σε μια αυθόρμητη χειρονομία αναγνώρισης και σεβασμού.
Ο χιπ χοπ καφενές κλείνει για το καλοκαίρι με μια τελευταία ανοιχτή εκδήλωση την Πέμπτη, ανανεώνοντας το ραντεβού για τον Σεπτέμβριο, επιμένοντας να ονειρεύεται μια κοινωνία άλλη, χωρίς διακρίσεις και εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, και ένα χιπ χοπ που δεν θα χαρίζει καμιά μάχη, ούτε τη μάχη κατά του σεξισμού, της ομοφοβίας και της τρανσφοβίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Εδώ σχολιάζεις εσύ - Comment Here
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.