‎25η Νοεμβρίου -Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών

Παρά το τεράστιο φάσμα πρωτοβουλιών κατά της βίας και την εμπεριστατωμένη γνώση και κατανόηση των αιτίων και των συνεπειών της βίας κατά των γυναικών που στο μεταξύ αποκτήσαμε, η βία συνεχίζεται γιατί τροφοδοτείται από την άνιση σχέση εξουσίας ανάμεσα στα φύλα και γιατί αποτελεί μέρος της δομής των κοινωνιών μας και του συστήματος λειτουργίας τους. Η έμφυλη ασυμμετρία στην κοινωνία, δεν είναι και ούτε θα πρέπει να θεωρείται ως δεδομένη. Αυτήν την πραγματικότητα, λοιπόν, πρέπει να αλλάξουμε!

Το κύριο ερώτημα είναι ποια κοινωνικά /πολιτικά /πολιτισμικά περιβάλλοντα, ποιοι θεσμικοί φορείς και συμμαχίες θα επιτρέψουν στην ελληνική κοινωνία να υπερβεί το σεξιστικό παράδειγμα και να μην υπάρχει η βία κατά των γυναικών;

Πολλοί φορείς – όπως είναι το σχολείο -μπορεί να ακολουθήσουν ένα εναλλακτικό υπόδειγμα και να αποτελέσουν ένα προνομιακό πεδίο παρέμβασης προς την κατεύθυνση της έμφυλης συμμετρίας και της άρσης του ετεροσεξισμού –σε συνεργασία και με άλλους θεσμούς - προς όφελος των ίδιων των υποκειμένων και γενικότερα της κοινωνίας. Το σχολείο μπορεί να επιτελέσει αυτό τον ρόλο γιατί αποτελεί κυρίαρχο πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο δομούνται και αναπαράγονται νοήματα και πρακτικές που διαμορφώνουν και αναπαράγουν τις έμφυλες ταυτότητες των μαθητών /μαθητριών. Στο βαθμό που οι έμφυλες ταυτότητες είναι κοινωνικο-πολιτισμικές και ιστορικοπολιτικές κατασκευές, υπάρχουν δυνατότητες αλλαγής και ανατροπής τους. Εξάλλου, η άποψη που επικρατεί πλέον διεθνώς είναι ότι απαραίτητο στοιχείο στη πορεία αυτή είναι η προώθηση μιας νέας αντίληψης για τον ανδρισμό, τις ανδρικές ταυτότητες και τους ανδρικούς ρόλους (που κυρίως συνδέονται με τη βία). H επικέντρωση, λοιπόν, της προσοχής στη συγκρότηση του ανδρισμού στο σχολείο –ιδιαίτερα στην προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση καθώς οι ρίζες της έμφυλης ασυμμετρίας αρχίζουν από τα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης- αποτελεί ζήτημα άμεσης προτεραιότητας σε ένα εγχείρημα αλλαγής του σχολείου ως πλαισίου κατασκευής έμφυλων ταυτοτήτων.
Υπάρχει λοιπόν ένα πεδίο παρέμβασης με βάση το πολιτικό όραμα για έμφυλο κοινωνικό μετασχηματισμό και με το οποίο συναρτώνται οι προοπτικές για ένα δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο για όλα τα παιδιά. Προς την κατεύθυνση της πραγμάτωσης του στόχου αυτού, θεωρώ ότι απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συσπείρωση και η αξιοποίηση όλων των δυνητικών συμμάχων αλλά και των ευκαιριών που προσφέρουν οι θεσμοί για την περαιτέρω ανάπτυξη μιας δυναμικής τάσης.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΟΓΚΙΔΟΥ