Δημοσιεύθηκε στις στην Κατηγορία: Karfitsomata
Του Σταύρου Μπουφίδη*
Κάθε χρόνο καταγράφονται περισσότερες από δύο δολοφονίες μίσους και κάθε τρεις ημέρες σε κάποια γωνιά του πλανήτη . Πέρυσι δολοφονηθήκαν 226 τρανς άνθρωποι και φέτος ο αριθμός αυξήθηκε στους 272 τρανς ανθρώπους . Ο αριθμός θεωρείται ενδεικτικός καθώς σε πολλές χώρες δεν γίνονται καθόλου καταγραφές , ενώ σε άλλες οι τρανς άνθρωποι δεν καταγράφονται σύμφωνα με την ταυτότητα φύλλου τους . Στην χώρα μας σύμφωνα με την επίσημη έκθεση του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας τον τελευταίο χρόνο καταγράφηκαν 81 περιστατικά ρατσιστικής βίας, τα 10 ήταν κατά τρανς ανθρώπων και τα 4 ήταν στην Θεσσαλονίκη.
Τα εγκλήματα μίσους δεν στοχοποιούν μόνο ένα συγκεκριμένο θύμα , στόχος τους είναι μια ολόκληρη ομάδα με σκοπό την πρόκληση φόβου . Μ’ αυτό τον τρόπο δείχνουν το φόβο και τη μη ανεκτικότητα τους απέναντι στην διαφορετικότητα.
Οι δράστες εγκληματών βίας κατά των τρανς ανθρώπων νιώθουν μίσος , θυμό δυσαρέσκεια και μνησικακία λόγω των πεποιθήσεων και στερεοτύπων τους , που πολλές φορές ενισχύεται από τη ρητορική μίσους . Η χρήση της ρητορικής μίσους και μάλιστα όταν προέρχεται από σημαίνουσες προσωπικότητες ( πολιτικοί , ιερείς κ.τ.λ ) μαζί με την ταυτόχρονη προβολή και διάδοση της από τα Μ.Μ.Ε χωρίς αντίλογο μπορεί να οδηγήσει σε διακρίσεις , πράξεις βίας και σ’ εγκλήματα μίσους. Το πλήγμα είναι σοβαρό όχι μόνο για το θύμα αλλά εξίσου για την ομάδα , την κοινότητα, την κοινωνία και τέλος για το σύγχρονο κράτος που επιθυμεί το σεβασμό και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το φάσμα της έκφρασης εχθρικών, φοβικών εκφράσεων δυσφορίας , αποστροφής , μισαλλοδοξίας ή και μίσους κατά των διεμφυλικών ανθρώπων λόγω της ταυτότητας η της έκφρασης του φύλου τους θα μπορούσε να οριστεί ως τρανσφοβία .Η τρανσοφοβία προκαλεί εγκλήματα μίσους και εκδηλώνεται με διάφορες μορφές όπως απειλές , ανεπιθύμητα σχόλια , λεκτικές επιθέσεις , ενδοοικογενειακή βία , κλοπές , παρατσούκλια , παρενόχληση ,σωματική βία , δολοφονίες . Τα εγκλήματα μίσους δεν εμπεριέχουν πάντα το στοιχείο της σωματικής βίας .
Τα εγκλήματα μίσους τελούνται είτε από μεμονωμένα άτομα είτε από ομάδες (ομάδες μίσους).Στα σχολεία παρατηρείται συχνά το φαινόμενο της δημιουργίας ομάδας μίσους όπου το ενοποιητικό στοιχείο είναι το νταηλίκι και η επιβολή του δυνατότερου , οι σχολικές ομάδες μίσους διαλύονται εύκολα λόγω των χαλαρών δεσμών μεταξύ των μελών της .
Σε αντίθεση, τα μέλη των ακροδεξιών οργανώσεων που τελούν εγκλήματα μίσους,έχουν ισχυρούς δεσμούς μεταξύ τους , εσωτερική αυστηρή ιεραρχία , συντονισμένη δράση κατά των θυμάτων, ενώ το ενοποιητικό στοιχείο είναι πολιτικής και ιδεολογικής υφής .
Οι τρανς άνθρωποι συχνά υφίσταται διαφόρων μορφών βίας και ασχέτως του αν αντιλαμβάνονται σε μια πρώτη φάση ότι αυτό που υφίσταται είναι εγκληματική πράξη η όχι , μπαίνουν στην διαδικασία να « κανονικοποιούν» (normalizing) τη βία που δέχονται , προκειμένου να πάνε παρακάτω με την ζωή τους . Οι τρανς άνθρωποι ζουν σε αποκλεισμό, χωρίς το δικαίωμα στην πρόσβαση στην εκπαίδευση, υγεία και στην εργασία.
Είναι γνωστό ότι η έλλειψη κατανόησης του διαφορετικού είναι αυτή που δημιουργεί τον στιγματισμό και ταυτόχρονα την ερμηνεία του διαφορετικού ως διαταραχή . Η ιατρικοποίηση – ψυχιατρικοποίηση της τρανς κατάστασης στιγματίζει κοινωνικά τους τρανς ανθρώπους και τους καθιστά αντικείμενα έρευνας της ιατρικής κοινότητας. Οι τρανς άνθρωποι δεν είναι ψυχικά άρρωστοι.
Η αποπαθολογικοποίηση και η αποκατηγοριοποίηση της διεμφυλικότητας δεν σημαίνει απαραίτητα και τη μη θεμελίωση του δικαιώματος σε επαναπροσδιορισμό φύλου διαμέσου κρατικού υγειονομικού φορέα, αφού σύμφωνα με τα άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος,το κράτος θα πρέπει να εκφράζει κοινωνική πολιτική στο πλαίσιο της διασφάλισης της κοινωνικής αυτονομίας του ανθρώπου . Η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου προστατεύει από τις διακρίσεις, προλαμβάνει τα εγκλήματα μίσους , καταπολεμά την τρανσφοβία και προστατεύει την ιδιωτική ζωή των τρανς ανθρώπων, Η διεθνής ημέρα τρανς μνήμης μας υπενθυμίζει το δικαίωμα των τρανς ανθρώπων για μία αξιοπρεπή ζωή σε μία κοινωνία που δυσκολεύεται ν΄ αποδεχθεί την ποικιλομορφία του κοινωνικού φύλου και τη σημαντικότητα του διαφορετικού.
Η αποπαθολογικοποίηση και η αποκατηγοριοποίηση της διεμφυλικότητας δεν σημαίνει απαραίτητα και τη μη θεμελίωση του δικαιώματος σε επαναπροσδιορισμό φύλου διαμέσου κρατικού υγειονομικού φορέα, αφού σύμφωνα με τα άρθρο 25 παρ. 1 του Συντάγματος,το κράτος θα πρέπει να εκφράζει κοινωνική πολιτική στο πλαίσιο της διασφάλισης της κοινωνικής αυτονομίας του ανθρώπου . Η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου προστατεύει από τις διακρίσεις, προλαμβάνει τα εγκλήματα μίσους , καταπολεμά την τρανσφοβία και προστατεύει την ιδιωτική ζωή των τρανς ανθρώπων, Η διεθνής ημέρα τρανς μνήμης μας υπενθυμίζει το δικαίωμα των τρανς ανθρώπων για μία αξιοπρεπή ζωή σε μία κοινωνία που δυσκολεύεται ν΄ αποδεχθεί την ποικιλομορφία του κοινωνικού φύλου και τη σημαντικότητα του διαφορετικού.
Αύριο Τετάρτη, 25 Νοεμβρίου 2015 και ώρα 17:00 – 21:00 μμ θα γίνει η εκδήλωση για την Διεθνή Ημέρα Τρανς Μνήμης η οποία θα πραγματοποιηθεί για τρίτη συνεχή χρονιά στη Θεσσαλονίκη, στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του Δήμου Θεσσαλονίκης, από το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ).
Στην εκδήλωση θα συμμετάσχουν με ομιλίες, πολιτικοί, δικηγόροι, ακαδημαϊκοί, καθώς και εκπρόσωποι οργανώσεων, ενώ στο τέλος θα ακολουθήσει πορεία από το Δημαρχείο Θεσσαλονίκης με προορισμό το Υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης.
Σας καλούμε όλους και όλες, να τιμήσουμε μαζί τους τρανς ανθρώπους που έπεσαν θύματα λόγω της ταυτότητας φύλου τους, αλλά και να δώσουμε μία σημαντική παρουσία ενάντια στη βία, στο ρατσισμό και στην τρανσφοβία.
Σας καλούμε όλους και όλες, να τιμήσουμε μαζί τους τρανς ανθρώπους που έπεσαν θύματα λόγω της ταυτότητας φύλου τους, αλλά και να δώσουμε μία σημαντική παρουσία ενάντια στη βία, στο ρατσισμό και στην τρανσφοβία.
Ο κ Σταύρος Μπουφίδης είναι ψυχίατρος , υπεύθυνος θεμάτων υγείας/πρόνοιας ΣΥΔ
Διεθνής Ημέρα Τρανς Μνήμης. Της Δήμητρας Κογκίδου
24 November 2015 - 1:17 pm
Η Διεθνής Ημέρα Τρανς Μνήμης είναι ημέρα θλιβερού απολογισμού, αλλά και τιμής και μνήμης όσων ατόμων υπήρξαν θύματα ανθρωποκτονίας εξαιτίας τρανσφοβικού μίσους, σε κάποιο σημείο στον πλανήτη. Φέτος θρηνούμε ακόμη 271 τρανς άτομα σύμφωνα με το ‘’Πρόγραμμα παρακολούθησης τρανς δολοφονιών’’http://transrespect.org/en/transgender-day-of-remembrance-15-tmmupdate/ τηςTransgender Europe. http://tgeu.org/Προφανώς και τα στοιχεία αυτά δείχνουν μόνο την κορυφή του παγόβουνου των ανθρωποκτονιών των τρανς ανθρώπων.
Η Διεθνής Ημέρα Τρανς Μνήμης πέρα από την καταδίκη των εγκλημάτων μίσους και την τιμή όσων τρανς ανθρώπων έχασαν τη ζωή τους γιατί ήθελαν να είναι ο εαυτός τους, αποτελεί αφορμή για να αναδείξουμε τις διακρίσεις και τον πολυδιάστατο αποκλεισμό που υφίστανται οι τρανς άνθρωποι. Ταυτόχρονα μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για να διασφαλίσουμε ότι όλα τα άτομα θα ζουν σε συνθήκες ασφάλειας, ελεύθερα και με αξιοπρέπεια, χωρίς αποκλεισμούς και θεσμικό ρατσισμό –ανεξάρτητα από το σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου τους.
Η Διεθνής Ημέρα Τρανς Μνήμης είναι μια ημέρα που μας πονά όλους και όλους και όχι μόνον την τρανς κοινότητα. Το να είσαι τρανς άνθρωπος, ακόμα και το 2015, ενδεχόμενα αυτό σε φέρνει πιο κοντά στο θάνατο καθώς σύμφωνα με τα δεδομένα είναι πιο πιθανόν να υπάρξει απόπειρα αυτοκτονίας ή ανθρωποκτονία. Για όσο καιρό, λοιπόν, τα LGBTQIδικαιώματα δεν διασφαλίζονται ως πλήρη δικαιώματα και ίδια με κάθε πολίτη, για όσο καιρό δεν υπάρχει νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου μέσω του δικαιώματος στον αυτοπροσδιορισμό, αλλά ετικέτες παθολογικοποίησης των τρανς ανθρώπων, για όσο καιρό δεν κερδίζεται η μάχη κατά των διακρίσεων που αντιμετωπίζουν οι τρανς άνθρωποι, τότε για όλο αυτό το διάστημα η απόσταση μεταξύ ζωής και θανάτου για ορισμένα άτομα θα παραμένει μικρή.
Η Διεθνής Ημέρα Τρανς Μνήμης είναι μια ημέρα που μας αφορά όλους και όλες και όχι μόνον την τρανς κοινότητα. Όταν τα βασικά τους ανθρώπινα δικαιώματά καταστρατηγούνται, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στη ζωή, στη φυσική ακεραιότητα, στην αξιοπρέπεια και στην υγεία, τότε αυτό προσβάλει την αξιοπρέπεια όλων μας γιατί τα δικαιώματά τους δεν είναι ειδικά, διαφορετικά ή ξεχωριστά. Είναι απλά ανθρώπινα δικαιώματα και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά και δεν είναι διαπραγματεύσιμα. Το ελπιδοφόρο στοιχείο είναι ότι διεθνώς στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υπάρχει μια αυξανόμενη αναγνώριση ότι η ταυτότητα φύλου συνιστά ένα ξεχωριστό πεδίο διακρίσεων.
Οφείλουμε να παραδεχθούμε –αλλά όχι να αποδεχθούμε – ότι ζούμε σε μια κοινωνία, όπου οι διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου -τόσο σε κοινωνικό, όσο και σε θεσμικό επίπεδο- αποτελούν καθημερινότητα. Ξαναείδαμε τελευταία με αφορμή τη διαβούλευση για την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια τις ομοφοβικές αντιδράσεις που υπάρχουν σε τμήμα της κοινωνίας μας και τη ρητορική μίσους που καταγράφηκε στη διαδικτυακή διαβούλευση.
Είναι καιρός πια η ελληνική πολιτεία να προστατέψει το δικαίωμα της κοινωνικής αυτής ομάδας να ζει ελεύθερα και ισότιμα, χωρίς να βιώνει συστηματικές διακρίσεις, απαξίωση, εκφοβισμό, βίαιες επιθέσεις και δολοφονίες. Σημειωτέον ότι πολλά από τα παραπάνω περιστατικά δεν αξιολογούνται και δεν καταγράφονται ως τρανσφοβικά αδικήματα, ή άλλοτε υποτιμάται η σοβαρότητά τους, ή αποσιωπούνται.
Είναι πολύ θετικό ότι περνάμε ως κοινωνία –έστω και με δειλά βήματα -από την αποσιώπηση στη δράση κατά της ομοφοβίας και τρανσφοβίας. Απαιτείται πολυεπίπεδη και συστηματική δουλειά για να αποδομηθούν οι κυρίαρχοι Λόγοι περί ετεροσεξουαλικότητας, ομοφοβίας και τρανσφοβίας που βρίσκονται στη δημόσια σφαίρα της μαζικής κουλτούρας, της πολιτικής και της πολιτείας. Σε αυτό το πεδίο πολύ σημαντικός είναι και ο ρόλος της εκπαίδευσης -αν και το είδος της εκπαίδευσης που παρέχουμε στα παιδιά δεν είναι ανεξάρτητο από τα παραπάνω.
Δυστυχώς το εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν φαίνεται εξοικειωμένο με τις σύγχρονες αντιλήψεις σε θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτοτήτων φύλου.
Σύμφωνα με τη Σύσταση της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης τo Μάρτιο του 2010, τα κράτη μέλη οφείλουν να λάβουν επαρκή νομοθετικά και άλλα μέτρα ώστε να διασφαλίσουν ότι το δικαίωμα στην εκπαίδευση μπορεί να απολαμβάνεται χωρίς διάκριση στη βάση του σεξουαλικού προσανατολισμού ή της ταυτότητας του φύλου. Η απόλαυση αυτού του δικαιώματος συνεπάγεται τη δυνατότητα εκπαίδευσης σε ένα ασφαλές περιβάλλον, χωρίς βία, εκφοβισμό, κοινωνικό αποκλεισμό ή οποιαδήποτε άλλη μορφή διακριτικής ή εξευτελιστικής μεταχείρισης που να σχετίζεται με το σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου. Συγχρόνως, πρέπει να ληφθούν κατάλληλα μέτρα σε όλα τα επίπεδα με σκοπό την προώθηση της αμοιβαίας ανεκτικότητας και σεβασμού στα σχολεία. Τέτοια μέτρα πρέπει να περιλαμβάνουν την παροχή αντικειμενικών πληροφοριών σχετικά με το σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου στα αναλυτικά προγράμματα και στο εκπαιδευτικό υλικό αλλά και την παροχή στους μαθητές και στις μαθήτριες των απαραίτητων πληροφοριών, προστασίας και στήριξης ώστε να τους/τις διευκολύνουν να ζήσουν σε αρμονία με τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου τους. Επιπρόσθετα, τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόσουν πολιτικές ισότητας και ασφάλειας στα σχολεία και να διασφαλίσουν πρόσβαση σε κατάλληλη επιμόρφωση σε θέματα διακρίσεων.
Το σχολείο οφείλει να διασφαλίζει τα παραπάνω. Οι εμπειρίες όμως των διεμφυλικών ατόμων αποδεικνύουν ότι το δικαίωμα αυτό δεν έχει διασφαλιστεί, ο κοινωνικός στιγματισμός είναι ορισμένες φορές τόσο ακραίος που έχει σοβαρές επιπτώσεις στους νέους ανθρώπους καθώς μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη ψυχική υγεία τους, να υπονομεύσει την εκπαιδευτική επιτυχία και τις ευκαιρίες μάθησης, να οδηγήσει σε μειωμένη σχολική φοίτηση και πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου. Οι διεμφυλικοί μαθητές και μαθήτριες συναντούν ιδιαίτερες δυσκολίες πρόσβασης στο σχολείο και εξαιτίας της πολιτικής του σχολείου σχετικά με το ντύσιμο, τις εγκαταστάσεις υγιεινής που είναι για αγόρια ή για κορίτσια και το πώς θα τους/τις αποκαλούν.
Γενικά στο εκπαιδευτικό μας σύστημα το τοπίο της σεξουαλικότητας οργανώνεται μέσα στο πλαίσιο ενός ετεροσεξουαλικού αυτονόητου μέσα στο οποίο διαπραγματεύονται καθημερινά και ενεργά τις ταυτότητές τους οι μαθητές και οι μαθήτριες. Οι ετεροσεξουαλικές προσδοκίες φέρνουν μαθητές και μαθήτριες που είναι αβέβαιοι, ή που έχουν διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό, ή ταυτότητα φύλου σε εξαιρετικά δυσχερή θέση -παρά, τη συνήθη ρητορική για ελεύθερη και ολόπλευρη ανάπτυξη της υποκειμενικότητας των μαθητών/τριών.
Ο επίσημος σχολικός θεσμός φαίνεται να ‘’αγνοεί’’ το Λόγο περί σεξουαλικότητας καθώς δεν υπάρχει η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και έτσι οι νέοι/ες δεν έχουν την ευκαιρία να διερευνήσουν εναλλακτικούς τρόπους ενεργού εμπλοκής στις διαδικασίες κατασκευής σεξουαλικών νοημάτων και ταυτοτήτων. Επιπλέον, υπάρχει αναγκαιότητα να ανοίξει ένας γόνιμος διάλογος για το θέμα της ομοφοβίας και της τρανφοβίας στην εκπαίδευση έτσι ώστε να συμπεριληφθεί στη συζήτηση και στις πολιτικές καταπολέμησης του εκφοβισμού στην εκπαίδευση και αυτή που προέρχεται από το φερόμενο σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα/έκφραση φύλου. Είναι ένα εκπαιδευτικό ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί γιατί έχει επίδραση στα άτομα που τον υφίστανται, στα άτομα που το διαπράττουν, στους παρατηρητές /τριες και συνολικά το σχολείο, παρεμποδίζει το δικαίωμα στην εκπαίδευση για Όλα τα Παιδιά, είναι μια μορφή διάκρισης και αποκλεισμού και παραβιάζει την αρχή για ασφαλή σχολεία. Τέλος, κρίνεται απαραίτητο να συμπεριληφθούν τα ζητήματα των έμφυλων ταυτοτήτων και της σεξουαλικότητας στην κατάρτιση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων και να ενημερωθούν υπεύθυνα οι Σύλλογοι Γονέων.
Συμπερασματικά
Είναι καιρός πια η ελληνική πολιτεία να αναγνωρίσει την ύπαρξη των διεμφυλικών ατόμων στη δημόσια σφαίρα. Να τους/τις αντιμετωπίσει ως ισότιμους πολίτες, με πλήρη δικαιώματα που θα ζουν στο φως, θα είναι ορατοί και ορατές, θα έχουν ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση χωρίς να κινδυνεύουν από εκφοβισμό, θα έχουν ισότιμη πρόσβαση στην αγορά εργασίας, θα έχουν ισότιμη πρόσβαση στην περίθαλψη και σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής.
Θα πρέπει να συστρατευθούμε όλοι και όλες για να καταργηθεί κάθε αναχρονιστική νομοθετική διάταξη που συμβάλλει σε διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου.
Θα πρέπει να συστρατευθούμε όλοι και όλες για να υλοποιηθεί άμεσα το κύριο αίτημα της Νομικής Αναγνώρισης της Ταυτότητας Φύλου, δηλ η εισαγωγή ενός θεσμικού πλαισίου που θα θέτει γρήγορες και διαφανείς διοικητικές διαδικασίες μέσω των οποίων τα διεμφυλικά άτομα θα έχουν τη δυνατότητα αλλαγής των εγγράφων τους στη βάση του αυτοπροσδιορισμού και χωρίς την προϋπόθεση της επέμβασης. Δηλ χωρίς στείρωση και άλλες ιατρικές διαδικασίες, ψυχιατρικές διαγνώσεις, ακύρωση τυχόν γάμου και μόνον εφόσον το επιθυμούν, να έχουν πλήρη πρόσβαση στη διαδικασία επαναπροσδιορισμού φύλου.
Η Δήμητρα Κογκίδου είναι Καθηγήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, ΑΠΘ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Εδώ σχολιάζεις εσύ - Comment Here
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.